«Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Καινοτομίας 2018», ανακηρύχθηκε η Αθήνα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε ειδική τελετή στη Λισαβόνα και πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές διακρίσεις για την ιστορία της. Το βραβείο, που το παρέλαβε ο δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης συνοδεύεται και από οικονομικό έπαθλο ύψους ενός εκατομμυρίου ευρώ.

Η διάκριση αυτή, επιβραβεύει ευρωπαϊκές πόλεις που παράγουν και εφαρμόζουν καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Συγκεκριμένα, απευθύνεται σε πόλεις που αξιοποιούν την καινοτομία για να βελτιώσουν την ανθεκτικότητα και βιωσιμότητά τους και να προσφέρουν νέες ευκαιρίες στους πολίτες, καθώς και πόλεις που συμβάλλουν στη δημιουργία δυναμικών καινοτόμων οικοσυστημάτων και συνεργάζονται με τους πολίτες στη λήψη αποφάσεων και την υλοποίηση δράσεων.

Το βραβείο διεκδικούσαν μαζί με την Αθήνα, η Τουλούζη (Γαλλία), το Αμβούργο (Γερμανία), η πόλη Λουβέν (Βέλγιο), το Ούμεο (Σουηδία) και το ‘Ααρχους (Δανία), ενώ στον πρώτο γύρο είχαν αποκλειστεί πόλεις όπως η Μαδρίτη και η Λισαβόνα.

Κατά την παραλαβή του βραβείου και μιλώντας ενώπιον 20.000 συνέδρων, ο κ. Καμίνης τόνισε ότι «αποτελεί μία τεράστια αναγνώριση της μεγάλης μας προσπάθειας να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά. Αυτό το διαφορετικό είναι που επιβραβεύεται σήμερα. Ο διαφορετικός τρόπος που επιλέξαμε να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα ζητήματα της πόλης μας και να γίνουμε το παράδειγμα και για άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, που -όπως κι εμείς- βρίσκονται αντιμέτωπες με δυσκολίες κοινωνικές, οικονομικές, ηθικές.

Μάθαμε να ξεπερνάμε τα εμπόδια μέσα από τη συνεργασία. Γίναμε καλύτεροι μέσα από την κοινή προσπάθεια. Σπάσαμε στεγανά και ήρθαμε κοντά. Πολίτες, πανεπιστήμια, ιδιωτικά ιδρύματα, εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, δημοτικές υπηρεσίες και αιρετοί εκπρόσωποι, δημιουργήσαμε μαζί ένα νέο σύνολο ποικίλων οικοσυστημάτων. Μια νέα πόλη στην οποία οι άνθρωποι θέλουν να ανήκουν. Με τον δήμο σε ρόλο περήφανου μαέστρου, που βλέπει την ταλαντούχα ομάδα του να δημιουργεί και να διαπρέπει. Αποδείξαμε ότι η καινοτομία είναι κουλτούρα και μας επιτρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα με λιγότερα».

Σε αποκλειστική του δήλωση προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Καμίνης υπογράμμισε ότι το βραβείο ανήκει σε όλους και προπάντων σε εκείνους τους πολίτες που δούλεψαν με τον δήμο για να ξεπεράσει η Αθήνα την κρίση, αλλά και σε όλη την Ελλάδα αφού δίνεται στην πρωτεύουσα. «Είμαι περήφανος που τα καταφέραμε. Ό,τι πετύχαμε, το πετύχαμε όλοι μαζί». Επίσης ο κ. Καμίνης εστίασε στον τρόπο που επέλεξε η δημοτική αρχή να δημιουργήσει νέες συνεργασίες για να κάνει την Αθήνα μια πόλη στην οποία οι άνθρωποι θέλουν να ανήκουν και να συμμετέχουν στην προσπάθεια.

«Δράσεις όπως τα «Ανοιχτά Σχολεία» που αποτελούν πια φάρους για τις γειτονιές της πόλης, στέκια για τα παιδιά και τους κατοίκους, η υποδειγματική διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, χάρη στην οποία η Αθήνα ξεπέρασε την κυβερνητική αδράνεια, διασφάλισε την κοινωνική συνοχή και προχωρά στην ενσωμάτωση των νέων κατοίκων, η Ολοκληρωμένη Στρατηγική Ανθεκτικότητας και το Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, εργαλεία με τα οποία η Αθήνα θέτει συγκεκριμένους στόχους για την επιτυχή αντιμετώπιση των κλιματικών και όχι μόνο προκλήσεων, καθώς και η ολοκληρωμένη στρατηγική για την ψηφιακή αναβάθμιση του δήμου, μαζί με τις κορυφαίες εταιρίες της αγοράς, τα πανεπιστήμια της πόλης και τις υπηρεσίες του δήμου, είναι μόνο λίγα από τα παραδείγματα που επιβεβαιώνουν ότι η Αθήνα καινοτομεί και δυναμώνει» δήλωσε ο ίδιος.

Ο φετινός διαγωνισμός «Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα Καινοτομίας» προκηρύχθηκε τον Φεβρουάριο του 2018 και αφορούσε πόλεις με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις χώρες που συνδέονται με το πρόγραμμα-πλαίσιο «Ορίζων 2020». Είκοσι έξι πόλεις από δεκαέξι χώρες υπέβαλαν αίτηση υποψηφιότητας.

Η επιλογή της νικήτριας πόλης και των πέντε επιλαχουσών πόλεων πραγματοποιήθηκε από μια ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου, οι οποίοι προέρχονταν από την τοπική αυτοδιοίκηση, τα πανεπιστήμια, τις επιχειρήσεις και τον μη κερδοσκοπικό τομέα, σύμφωνα με το κείμενο της Επιτροπής.

Στο πλαίσιο των κριτηρίων απονομής του βραβείου -πειραματισμός, συμμετοχή, επέκταση, ενδυνάμωση- εξετάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι πόλεις χρησιμοποιούν την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες για να ανταποκριθούν στις κοινωνικές προκλήσεις, πώς επιτυγχάνουν την ευρεία συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και πώς βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών τους.

Αυτή η διεθνής διάκριση δεν είναι η πρώτη που κερδίζει η Αθήνα. Το 2014, ο δήμος Αθηναίων κατέκτησε το βραβείο καινοτομίας των Bloomberg Philanthropies, με τίτλο «Mayors Challenge» και έπαθλο ενός εκατ. ευρώ. Πριν από έναν χρόνο, διεκδίκησε και εξασφάλισε χρηματοδότηση ύψους 5 εκατ. ευρώ από την πρωτοβουλία Urban Innovative Actions της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υλοποίηση της πρότασης «curing the limbo», με στόχο την κοινωνική ενσωμάτωση των προσφύγων.