Ο δημιουργός της «Σύγχρονης Βυζαντινής Ζωγραφικής»
Έργα Ελλήνων

Ο δημιουργός της «Σύγχρονης Βυζαντινής Ζωγραφικής»

Ο Φίκος είναι ο μοντέρνος ζωγράφος-αγιογράφος που «παντρεύει» τη βυζαντινή με τη σύγχρονη τέχνη και έχει δημιουργήσει τη «Σύγχρονη Βυζαντινή Ζωγραφική». Χρησιμοποιώντας νέες τεχνικές του γκράφιτι, καταφέρνει να συνομιλεί με την παράδοση που φτάνει μέχρι το Βυζάντιο και τον Κόντογλου, δημιουργώντας τόσο εντυπωσιακό αισθητικό αποτέλεσμα με την τέχνη του, που τόσο αυτή όσο και το όνομά του έχουν ταξιδέψει και γίνει γνωστά από την Ευρώπη έως το Μεξικό, μέσω φεστιβάλ, προσωπικών εκθέσεων και αναθέσεων έργων.

Ο 32χρονος καλλιτέχνης, στην Αθήνα, όπου ζει, δε βλέπει μόνο τη δική του γενέτειρά αλλά και της φαντασίας του, καθώς ήταν εκείνη που προσέφερε τα απαραίτητα ερεθίσματα για να ξυπνήσει η δημιουργικότητα του. Ασχολείται με τη ζωγραφική από όταν θυμάται τον εαυτό, με τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες να γίνονται πιο έντονες στα τέλη του Δημοτικού, οπότε, γοητευμένος από τη δημιουργικότητα της χειρωνακτικής εργασίας, άρχισε να φτιάχνει κομποσκοίνια, χυτές κέρινες εικόνες, κεντήματα κά. 

 

 

Στα 13 του χρόνια, ξεκίνησε να ζωγραφίζει ό,τι του εξήπτε το ενδιαφέρον από το αθηναϊκό περιβάλλον και τις καθημερινές εικόνες της πόλης, έως κόμικ και ολοκληρωμένα τοπία. Την ίδια εποχή, άρχισε σπουδές πάνω στη βυζαντινή ζωγραφική με δάσκαλο τον Γιώργο Κόρδη, με τον οποίο και συνεργάστηκε επαγγελματικά για πέντε χρόνια στην εικονογράφηση ορθοδόξων ιερών ναών. Παράλληλα, εξέλισε το προσωπικό του ζωγραφικό ιδίωμα και ασχολήθηκε με την τέχνη του δρόμου, το graffiti writing. 

Το ενδιαφέρον του για τις αντιθέσεις και η προσπάθεια του να καταρρίψει τους μύθους που τις ακολουθούν τον οδήγησαν στη σύνθεσή ενός νέου, διαφορετικού ζωγραφικού ύφους, της «Σύγχρονης Βυζαντινής Ζωγραφικής», συνδυάζοντας την αγαπημένη του βυζαντινή παράδοση με σύγχρονα ζωγραφικά ρεύματα. 

 

 

Οι αντιθέσεις κατέληξαν να αποτελούν βασικό στοιχείο του προσωπικού χαρακτηριστικού ζωγραφικού ιδιώματος του Φίκου, καθώς ενώνει αντίστροφα αντίθετα τέχνες και γκρεμίζει καθιερωμένες συμβάσεις -όπως τη σπανιότητα να συναντηθεί το ελληνικό πνεύμα σε τοιχογραφίες του δρόμου και κτιρίων, ενώ για τον Φίκο αυτή είναι η νόρμα. 

«Το ύφος της δουλειάς μου είναι σύγχρονο βυζαντινό -όσο αντιθετικά κι αν είναι τα δύο. Η αλήθεια είναι πως δεν επέλεξα εγώ τη συγκεκριμένη ζωγραφική. Αυτή με επέλεξε. Δε νομίζω πως ένα παιδί 10 χρονών έχει το μυαλό να κάνει συνειδητές αποφάσεις. Κάποια πράγματα έρχονται άνωθεν» όπως έχει πει σε συνέντευξή του.

 

 

Η γέννηση της βυζαντινής street art, για εκείνον, ήταν κάτι αναπόφευκτο, αφού ήταν γκραφιτάς και εικονογράφος ταυτόχρονα για χρόνια. «Παρόλα αυτά, όταν πρωτο-έπιασα σπρέι το ’99, δεν υπήρχε καν ο όρος «street art» στην Ελλάδα. Ήταν απλώς «graffiti», δηλαδή λίγο-πολύ βανδαλισμός». Δε ήταν κάτι που τον γέμιζε πλήρως, μιας και ήθελε να κάνει κάτι πιο δημιουργικό και η σκέψη να βγάλει στον δρόμο το βυζαντινό στυλ που δούλευε στο χαρτί γυρνούσε στο μυαλό του για χρόνια. 

Τελικά, έγινε όταν ένιωσε ώριμος να το δημιουργήσει, σαν μια φυσική εξέλιξη, όπως λέει, και όχι αποκύημα ενός ιδεολογήματος. Ανάμεσα στους πολλούς λόγους που στάθηκαν αφορμή να εδραιωθεί μέσα του αυτή η επιλογή, ο κυριότερος ήταν η διάδοση του μηνύματος της σύγχρονης βυζαντινής ζωγραφικής στον κόσμο. Η θεματική της ζωγραφικής του, θρησκευτική και κοσμική, πηγάζει από τη χριστιανική Ορθόδοξη παράδοση και την αρχαία ελληνική μυθολογία.

 

 

Από τον μυστικιστικό χαρακτήρα των κυκλαδικών ειδωλίων, την ουσιαστικότητα της γραμμής των αρχαιοελληνικών αγγείων και τη μνημειακότητα των βυζαντινών τοιχογραφιών μέχρι τα επιτεύγματα των σύγχρονων καλλιτεχνικών ρευμάτων, όπως ο μοντερνισμός και η street art, ο Φίκος επαναπροσδιορίζει τη σχέση της βυζαντινής παράδοσης με τη σύγχρονη κοινωνία, δημιουργώντας αυτό που συμβατικά ονομάζει «σύγχρονη βυζαντινή ζωγραφική». 

Ζωγραφικά, τα 18 έτη που ασχολείται με την τέχνη του, έχει δοκιμάσει σχεδόν όλα τα υλικά και τις τεχνοτροπίες, από ιμπρεσιονισμό με λάδια μέχρι τοπιογραφίες, ακουαρέλες και κόμικ. Τεχνικά, η ζωγραφική του παρουσιάζεται και σε φορητά έργα -όπως σε ιαπωνικό χειροποίητο χαρτί κολλημένο σε ξύλο- τα οποία ζωγραφίζονται με την τεχνική της αυγοτέμπερας, και τοιχογραφίες στις οποίες χρησιμοποιεί ακρυλικά. 

 

 

Ο Φίκος δεν προσδιορίζεται ως street artist, παρόλο που ασκεί την τέχνη του και σε προσόψεις κτιρίων και εξωτερικούς χώρους. Ανήκει, όπως λέει ο ίδιος, στην επόμενη φάση της εξέλιξής του street art, που ξεκίνησε σαν γκραφίτι, εξελίχθηκε σε street art και τώρα έχει αρχίσει να αναδύεται ένα νέο είδος, το neo-muralism, το οποίο είναι στην ουσία ζωγραφική μεγάλων διαστάσεων.   

«Με αυτό το είδος ασχολούμαι εγώ, όχι την street art. Η street art είναι κάτι παράνομο, αυθαίρετο, συνήθως εκφράζεται ως μικρές γρήγορες παρεμβάσεις στο αστικό τοπίο και εκφράζεται με άλλα μέσα -συνήθως σπρέι, stencil κτλ».  

 

 

Έχοντας εργαστεί ως graffiti artist, αλλά και εικονογράφος ορθοδόξων χριστιανικών ναών, ο Φίκος συνεχίζει την εξελικτική του πορεία μέσω μεγάλων τοιχογραφιών σε δημόσιους χώρους, η αξία των οποίων είναι μοναδική, καθώς είναι η πρώτη φορά όπου η μνημειακή βυζαντινή τέχνη συναντά ένα σύγχρονο κίνημα.

Είναι διεθνώς αναγνωρισμένος, έχοντας ζωγραφίσει και παρουσιαστεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, όπως στην Ελλάδα, τη Γαλλία, τη Βουλγαρία, την Αγγλία, την Ελβετία, την Ιρλανδία, τη Λιθουανία, την Ισπανία, την Ουκρανία, την Ταϋλάνδη, την Αυστρία, τη Νορβηγία και το Μεξικό, σε εκθεσιακούς χώρους και μουσεία, ιδιωτικούς και δημόσιους χώρους, τηλεόραση και ραδιόφωνο, αποσπώντας κάθε φορά διθυραμβικές κριτικές. Ένα από τα καλύτερα point of view στο εξαιρετικό βιογραφικό του ήταν όταν φιλοξενήθηκε στη διάσημη γκαλερί Sacred Space στο Notting Hill.

Το 2014, μάλιστα, ζωγράφισε στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης, το παγκοσμίου φήμης ETH Zurich, που αναγνωρίζεται με συνέπεια κάθε χρόνο ως ένα από τα σπουδαιότερα πανεπιστήμια στον κόσμο. Στη μακρά ιστορία του, συμπεριλαμβάνονται 21 νόμπελ τα οποία έχουν απονεμηθεί σε καθηγητές ή μαθητές του, ένας από τους οποίους ήταν και και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ενώ το πιο πρόσφατο ήταν αυτό του Richard F. Heck, το 2010. 

 

 

«Πιστεύω πως το συγκεκριμένο εγχείρημα τιμά ιδιαίτερα την Ελλάδα τη δύσκολη αυτή περίοδο, αλλά και παρουσιάζει ένα αρκετά κοινωνικό χαρακτήρα λόγω του είδους αυτής της τέχνης που στις μέρες μας είναι ιδιαίτερα δημοφιλής» είχε πει ο καλλιτέχνης. 

Η εικονογράφηση του εσωτερικού του ETH Zurich προέκυψε από ένα αφιέρωμα της εφημερίδας «The Washington Times» για τους Έλληνες street artists, που εντυπωσίασε τον καθηγητή και υπεύθυνο του κτιρίου. 

Το 2016, το έργο του με τίτλο «Γη και Ουρανός» στο Κίεβο, που κλήθηκε να ζωγραφίσει για το Mural Social Club, project υπό τη διοργάνωση του Sky Art Foundation, έχει ύψος 46 μ. και δημιουργήθηκε μέσα σε 13 μέρες, ενώ αποτελεί τη μεγαλύτερη τοιχογραφία στην ιστορία της ελληνικής τέχνης. Ζωγράφισε ένα θέμα οικουμενικό, με χρώματα εμπνευσμένα από το ίδιο το κτήριο και τη γειτονιά. 

 

 

Το 2018, σε συνεργασία με τη συγγραφέα Ροδούλα Παππά, εκδόθηκε το βιβλίο «Όταν μεγαλώσω…», με δώδεκα ευμεγέθη ολόχρωμα σαλόνια ζωγραφισμένα από τον Φίκο, που απεικονίζουν σύγχρονα επαγγέλματα, όπως ο προγραμματιστής, τελευταίων δεκαετιών και αιώνων, όπως ο παλαιοντολόγος και ο αστροναύτης, μα και αρχετυπικά, όπως η δασκάλα, ο κτηνοτρόφος και ο μουσικός, με σκοπό τα επαγγέλματα να συστηθούν στα παιδιά ως νύξεις και αφορμές για να ενδιαφερθούν για αυτά και όχι ως αλφαβητάρι επαγγελμάτων εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα.

 

 

Το 2019, ξεκίνησε ένα νέο εικαστικό project με τίτλο «Εμείς οι Νέοι Έλληνες», που είναι αφιερωμένο στα σημερινά φωτεινά παραδείγματα για τον σύγχρονο Έλληνα, παραδείγματα που αναδεικνύουν την αξία του ανθρώπου, πέρα από τα επιτεύγματα του, ανθρώπων που -για αυτόν- ξέρουν να αγωνίζονται. Πρόσωπα όπως ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, ο Γιώργος Λάνθιμος, ο Στέφανος Τσιτσιπάς, ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Γιώργος Μπαμπινιώτης γίνονται «άγιοι», φορώντας φωτοστέφανο και δείχνοντας έτσι τη σημαντικότητά τους για την Ελλάδα και τους ανθρώπους.  

 

 

Το επόμενο βήμα που σχεδιάζει αφού ολοκληρώσει τις προσωπογραφίες προσωπικοτήτων που βρίσκονται εν ζωή είναι να προχωρήσει σε σημαντικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα που έχουν φύγει, όπως ο Ελύτης, ο Τσιτσάνης και ο Παπανικολάου

Ερωτώμενος για το μεγαλύτερο όφελος για αυτόν από τη δουλειά και την τέχνη του, απαντά «Νομίζω ότι είναι η πνευματική μου καλλιέργεια, η οποία προκύπτει μέσω αυτού που κάνω. Το ότι μπαίνω δηλαδή στη διαδικασία και διαβάζω κάθε μέρα, μαθαίνω νέα πράγματα, συνδυάζω γνώσεις και τολμάω κάτι καινούργιο, «διαβάζω» αλλιώς τον κόσμο. Ναι, μπορεί να είναι κλισέ, αλλά νομίζω πως η ενασχόληση με την τέχνη με έχει κάνει καλύτερο άνθρωπο. Θεωρώ ότι είναι χρέος κάθε ανθρώπου, αλλά ιδιαίτερα ενός καλλιτέχνη, να είναι ανήσυχος».

 

 

Όνειρό του είναι η διάδοση και η καταξίωση της σύγχρονης ελληνικής ζωγραφικής σε παγκόσμιο επίπεδο, όχι ως ένα νοσταλγικό επίτευγμα του παρελθόντος, αλλά ως ένα σύγχρονο οικουμενικό γεγονός.

Όσο για το τι σημαίνει για εκείνον ο Θεός, λέει πως «Ως Ορθόδοξος Χριστιανός πιστεύω στον Θεό που πρεσβεύει η πίστη μου. Αν έπρεπε να πω με μια λέξη τι είναι Θεός για μένα, η λέξη αυτή θα ήταν σίγουρα “αγάπη”».

ΠΡΟΣΘΕΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ