Ονόματα από την αρχαία ελληνική μυθολογία απέκτησαν τα δύο φεγγάρια του Πλούτωνα που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα! Υστερα από διαδικτυακή ψηφοφορία στην οποία συμμετείχαν περίπου 500.000 φίλοι της επιστήμης, η Διεθνής Αστρονομική Ενωση (International Astronomical Union – IAU) «βάφτισε» Κέρβερο και Στύγα τους δορυφόρους του μακρινού πλανήτη που μέχρι πριν από λίγο καιρό ήταν γνωστοί ως «P4» και «P5» αντίστοιχα.

Παραδοσιακά, τα ονόματα των φεγγαριών του Πλούτωνα προέρχονται από την ελληνική και ρωμαϊκή λογοτεχνία και σχετίζονται με αρχαίες ιστορίες για τον Αδη και τον Κάτω Κόσμο. Συγκεκριμένα, οι τρεις γνωστοί εδώ και χρόνια δορυφόροι του ονομάζονται Χάρων, Νύκτα και Υδρα. Η IAU, που είναι η υπεύθυνη για την ονοματοδοσία των ουράνιων σωμάτων, τήρησε την παράδοση και σε σχέση με τους δορυφόρους P4 και P5 που ανακαλύφθηκαν το 2011 και το 2012 αντίστοιχα με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Χαμπλ και αποφάσισε να τους δώσει επίσης ελληνικά ονόματα.

Παραμυθάδες

«Οι Ελληνες ήταν υπέροχοι παραμυθάδες και μας έχουν παραδώσει μια μεγάλη ποικιλία χαρακτήρων για να εργαστούμε!» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μαρκ Σοβάλτερ, ο επικεφαλής της ομάδας των αστρονόμων που ανακάλυψε τους δορυφόρους και είχε την τελική απόφαση για την ονοματοδοσία. Ωστόσο, για την επιλογή των ονομάτων η IAU θέλησε να ζητήσει τη βοήθεια του… κοινού. Ετσι, σε συνεργασία με το ινστιτούτο SETI, ξεκίνησε στις 25 Φεβρουαρίου διαδικτυακή ψηφοφορία, καλώντας τον κόσμο να προτείνει και να ψηφίσει τα ονόματα που προτιμά.

Βούλκαν

Αχέρων, Αληκτώ, Κέρβερος, Ηλύσια Πεδία, Ερεβος, Ευρυδίκη, Εκάτη, Ηρακλής, Υπνος, Λήθη, Μηλινόη, Οβολός, Ορθρος, Ορφεύς, Περσεφόνη, Σίσυφος, Στυξ, Τάνταλος, Τάρταρος, Θάνατος και Βούλκαν ήταν οι προτεινόμενες ονομασίες για τη «βάφτιση» των δύο ουράνιων σωμάτων. Υστερα από 450.324 ψήφους, πρώτος σε προτιμήσεις αναδείχθηκε ο Ηφαιστος των αρχαίων Ρωμαίων, ο Βούλκαν. Ο λόγος μάλλον είναι ότι έτσι ονομαζόταν η πατρίδα του… δόκτορα Σποκ στη θρυλική σειρά επιστημονικής φαντασίας «Σταρ Τρεκ».

Ομως, επειδή το όνομα αυτό έχει χρησιμοποιηθεί ξανά στην αστρονομία και επιπλέον δεν σχετίζεται άμεσα με τον Πλούτωνα, η IAU έκρινε ότι έπρεπε να παρακάμψει τον νικητή της ψηφοφορίας για χάρη των δύο αρχαιοελληνικών ονομάτων με τις περισσότερες ψήφους. Ετσι, ο P4 πήρε το όνομα του Κέρβερου, δηλαδή του σκύλου-φύλακα του Αδη με τα τρία κεφάλια και την ουρά με κεφαλή δράκου, ενώ ο P5 έλαβε το όνομα της Στυγός, δηλαδή του ποταμού που χώριζε τον κόσμο των ζωντανών από εκείνο των νεκρών.

Διάμετρος και τροχιά

Ο Κέρβερος ανακαλύφθηκε στις 28 Ιουνίου 2011 και έχει εκτιμώμενη διάμετρο από 13 έως 34 χιλιόμετρα. Η τροχιά του βρίσκεται ανάμεσα σε εκείνες της Νύκτας και της Υδρας και εκτελεί μια πλήρη περιφορά γύρω από τον πλανήτη κάθε 31 ημέρες. Ο πέμπτος δορυφόρος, η Στυξ, ανακαλύφθηκε στις 26 Ιουνίου 2012 και έχει διάμετρο μεταξύ δέκα και 24 χιλιομέτρων. Η τροχιά του βρίσκεται ανάμεσα στον Χάροντα και τη Νύκτα, ενώ για μια πλήρη περιφορά χρειάζεται περίπου 21 ημέρες.

«New Horizons» και ανησυχία

Η ανακάλυψη των δύο νέων δορυφόρων έγινε στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την αποστολή «New Horizons» της NASA. Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία σχεδιάζει να στείλει για πρώτη φορά στον Πλούτωνα ένα μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο, το οποίο στις 14 Ιουλίου του 2015 θα προσεγγίσει τον πλανήτη σε απόσταση μόλις 10.000 χιλιομέτρων και θα αποκαλύψει πολλά από τα μυστικά του. Η ύπαρξη των μικρών δορυφόρων εντείνει τις ανησυχίες των επιστημόνων ότι η περιοχή γύρω από τον Πλούτωνα μπορεί να κρύβει περισσότερα αχαρτογράφητα σώματα, που είναι πολύ μικρά για να είναι ανιχνεύσιμα από τη Γη, αλλά μπορεί να καταστρέψουν το διαστημόπλοιο καθώς αυτό θα κινείται με την ιλιγγιώδη ταχύτητα των 47.000 χιλιομέτρων/ώρα.