Ο μεταφραστικός διαγωνισμός Juvenes Translatores («νεαροί μεταφραστές» στα λατινικά) έχει ως στόχο να προωθήσει την εκμάθηση γλωσσών στα σχολεία και να δώσει στους νέους μια γεύση από το επάγγελμα του μεταφραστή. Στον διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορούν να λάβουν μέρος 17χρονοι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και διεξάγεται ταυτόχρονα σε όλα τα επιλεγέντα σχολεία, σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

Η Ελισάβετ Τσαγκάρη-Ντυμπάλσκα, είναι η Ελληνίδα νικήτρια του 12ου Juvenes Translatores για σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η μαθήτρια του Γενικού Λυκείου Βραχνέϊκων Αχαΐας, υπέβαλε την καλύτερη μετάφραση στο θέμα «Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς» ανάμεσα στους 94 διαγωνιζόμενους από 21 σχολεία της Ελλάδας.

Οι επαγγελματίες μεταφραστές και μεταφράστριες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής —οι διοργανωτές του διαγωνισμού— επέλεξαν τους 28 νικητές και νικήτριες του 12ου διαγωνισμού ανάμεσα σε 3 252 συμμετέχοντες από 751 σχολεία σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η Ελισάβετ Τσαγκάρη-Ντυμπάλσκα επέλεξε να μεταφράσει από τα πολωνικά καθώς, όπως μας είπε, η μετάφραση είναι μέρος της καθημερινότητάς της, γιατί η μητέρα της κατάγεται από την Πολωνία. Γνωρίζει ήδη γαλλικά και αγγλικά, πηγαίνει στην Τρίτη Λυκείου και θέλει να σπουδάσει στη Νομική, ενώ σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να συνδυάσει την επαγγελματική σταδιοδρομία της με τις γλώσσες.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχει σε δραστηριότητα ευρωπαϊκού χαρακτήρα καθώς έχει προηγηθεί η συμμετοχή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Νέων. «Η γνώση μιας μόνο γλώσσας είναι μονοδιάστατη· η γλωσσομάθεια είναι πολλά περισσότερα από ένα απλό προσόν στο βιογραφικό για επαγγελματικούς λόγους. Η μετάφραση σημαίνει πολλά για μένα· μου δίνει τη δυνατότητα να κατανοήσω τη νοοτροπία και τον πολιτισμό άλλων λαών», δήλωσε όταν έμαθε τα αποτελέσματα.

Την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση του διαγωνισμού είχε η διευθύντρια του Γενικού Λυκείου Βραχνέϊκων κ. Αλεξάνδρα Κοπανά, το οποίο συμμετέχει και στα προγράμματα eTwinning ―με συγχρηματοδότηση από το Erasmus+― της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και Euroscola του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Στους δύσκολους αυτούς καιρούς, η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη αποτελεί περηφάνια και προστασία. Πρέπει να έχουμε ευρωπαϊκή συνείδηση. Η γλωσσομάθεια μας δίνει τη δυνατότητα να ταξιδεύουμε, να βλέπουμε και να συγκρίνουμε» τόνισε η κ. Κοπανά.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, ο επίτροπος κ. Γκίντερ Έτινγκερ, αρμόδιος για τον προϋπολογισμό, τους ανθρώπινους πόρους και τη μετάφραση, δήλωσε: «Είμαι εντυπωσιασμένος από τις γλωσσικές δεξιότητες αυτών των ταλαντούχων νέων. Η εκμάθηση ξένων γλωσσών είναι πολύ σημαντική για τη σημερινή κοινωνία. Οι γλώσσες ανοίγουν τον δρόμο σε περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και βοηθούν τους ανθρώπους να κατανοούν καλύτερα τον πολιτισμό και τις απόψεις των άλλων. Εύχομαι σε όλους τους νικητές και τους συμμετέχοντες να συνεχίσουν να καλλιεργούν το ενδιαφέρον τους για τις γλώσσες και να διαδώσουν την αγάπη για τις γλώσσες στον περίγυρό τους.».

Ο διαγωνισμός Juvenes Translatores διενεργήθηκε ταυτόχρονα σε όλα τα συμμετέχοντα σχολεία. Οι διαγωνιζόμενοι μαθητές χρησιμοποίησαν 154 από τους 552 πιθανούς γλωσσικούς συνδυασμούς ανάμεσα στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες επιλογές ήταν οι μεταφράσεις από τα πορτογαλικά στα ολλανδικά και από τα ουγγρικά στα φινλανδικά.

Η Γενική Διεύθυνση Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διοργανώνει τον διαγωνισμό Juvenes Translatores κάθε χρόνο από το 2007. Με την πάροδο των ετών, ο διαγωνισμός έχει εξελιχθεί σε μια εμπειρία που αλλάζει τη ζωή πολλών συμμετεχόντων και νικητών.

Για παράδειγμα, μετά το ταξίδι της στις Βρυξέλλες, η Σλοβένα νικήτρια του διαγωνισμού του 2010, κ. Tina Zorko, αποφάσισε να σπουδάσει μετάφραση στο πανεπιστήμιο και πρόσφατα εντάχθηκε στη μεταφραστική διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως μεταφράστρια πλήρους απασχόλησης. Επίσης, οι επαφές της Ιταλίδας νικήτριας του 2016, κ. Carolina Zanchi, με τους μεταφραστές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την ενέπνευσαν να μάθει περισσότερα για τις εφαρμοσμένες γλώσσες και τώρα σπουδάζει παθογλωσσολογία στη Γερμανία.