Ερευνητές στις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής νευροχειρουργός Στίβεν Καλκάνης, δοκίμασαν με επιτυχία μια νέα τεχνική για την καταπολέμηση των όγκων σε ασθενείς που πάσχουν από την πιο επιθετική μορφή καρκίνου του εγκεφάλου, το υποτροπιάζον γλοιοβλάστωμα υψηλού βαθμού κακοήθειας.

Η μέθοδος εισάγει στον ασθενή ένα ιό, ο οποίος μεταφέρει ένα γονίδιο, το οποίο ρυθμίζει ένα ένζυμο. Αυτό, με τη σειρά του, δρώντας στον οργανισμό του ασθενούς, μετατρέπει ένα μη τοξικό χημειοθεραπευτικό προφάρμακο, το Toca FC, σε ένα ενεργό χημειοθεραπευτικό φάρμακο, που είναι τοξικό για τα καρκινικά κύτταρα.

Η πρώτη αυτή κλινική δοκιμή σε ασθενείς έδειξε ότι είναι ασφαλής και προκαλεί λίγες μόνο παρενέργειες, καθώς ο ιός με την ονομασία Toca 511 στοχεύει επιλεκτικά στον καρκινικό όγκο. Η μέση διάρκεια επιβίωσης των ασθενών μετά τη νέα θεραπεία ήταν 13,6 μήνες, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με την παραδοσιακή θεραπεία (7,1 μήνες), η οποία δοκιμάσθηκε παράλληλα σε μια ομάδα ελέγχου. Μερικοί ασθενείς έζησαν για περισσότερα από δύο χρόνια, με πολύ λίγες παρενέργειες.

Οι ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “ScienceTranslational Medicine”, δήλωσαν ότι ανοίγει πλέον ο δρόμος για περαιτέρω κλινικές δοκιμές φάσης 2 και 3 σε μεγαλύτερο δείγμα ασθενών. Ενώ δήλωσαν αισιόδοξοι ότι η ίδια μέθοδος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε άλλα είδη μεταστατικού καρκίνου, όπως του μαστού του παχέος εντέρου. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε κυρίως από την φαρμακευτική εταιρεία Tocagenπου συνέβαλε στην ανάπτυξη της θεραπείας.

Ο Σ. Καλκάνης αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ το 1997 και ειδικεύθηκε στη νευροχειρουργική στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης. Είναι επικεφαλής του Τμήματος Νευροχειρουργικής από το 2014 και συν-διευθυντής του Ινστιτούτου Νευροεπιστήμης του Νοσοκομείου Χένρι Φορντ του Μίσιγκαν. Είναι ένας από τους νεαρότερους νευροχειρουργούς σε διευθυντική θέση στις ΗΠΑ. Είναι επίσης ιατρικός διευθυντής στο Κέντρο Χειρουργικής Καρκίνου του ίδιου νοσοκομείου, ενώ παράλληλα διευθύνει ένα ερευνητικό εργαστήριο για τους εγκεφαλικούς όγκους.