Επιστήμονες έλυσαν το μυστήριο ποιήματος της Σαπφούς 2500 χρόνια μετά
Επιστήμονες κατάφεραν να αναπαραστήσουν τον νυχτερινό ουρανό πάνω από την Μυτιλήνη που ενέπνευσε την Σαπφώ να συνθέσει το διασημότερο ποίημά της.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο Journal of Astronomical History and Heritage και επιχειρεί να χρονολογήσει το ποίημα της μεγάλης λυρικής ποιήτριας που έχει γίνει γνωστό με τον τίτλο Γρήγορα η ώρα πέρασε.
Στο ποίημα, η Σαπφώ θυμάται την μοναξιά της τα μεσάνυχτα, αφού έχουν δύσει το φεγγάρι και το αστρικό σμήνος των Πλειάδων, γνωστό και ως Πούλια.
Δέδυκε μεν ἀ σελάννα καὶ Πληΐαδες, μέσαι δὲ νύκτες πάρα δ᾽ ἔρχετ᾽ ὤρα, ἔγω δὲ μόνα κατεύδω
Τρεις ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Άρλινγκτον βασίστηκαν στην υπόθεση ότι το ποίημα γράφτηκε το 570 π.Χ. στη Λέσβο, γενέτειρα της Σαπφούς. Χρησιμοποίησαν στη μελέτη τους το αστρονομικό λογισμικό Starry Night 7.3 προκειμένου να υπολογίσουν ποιες ημερομηνίες θα έδυαν οι Πλειάδες πριν από τα μεσάνυχτα στον ουρανό της Λέσβου το συγκεκριμένο έτος.
Οι επιστήμονες προσδιόρισαν την πρώτη ημέρα στις 25 Ιανουαρίου, και την τελευταία ημέρα στις 31 Μαρτίου, το διάστημα που ο αστεροειδής θα ήταν ορατός από την Σαπφώ το 570 π.Χ.
Το πρόγραμμα έδειξε ότι, το 570 π.Χ., οι Πλειάδες έδυσαν μεσάνυχτα στις 25 Ιανουαρίου, ενώ από την ημερομηνία αυτή και μετά δύουν όλο και νωρίτερα κάθε βράδυ.
«Το ερώτημα της χρονολόγησης είναι περίπλοκο, δεδομένου ότι εκείνη την εποχή δεν είχαν ακριβή μηχανικά ρολόγια, ίσως να είχαν μόνο ρολόγια νερού» λέει ο Μάνφρεντ Κουνζ, καθηγητής Φυσικής και πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης. «Για το λόγο αυτό, υπολογίσαμε και την τελευταία ημερομηνία κατά την οποία οι Πλειάδες θα ήταν ορατές για την Σαπφώ κάποια στιγμή το απόγευμα» προσθέτει.
«Από εκεί μπορέσαμε να προσδιορίσουμε με ακρίβεια την εποχή του έτους από τα μέσα του χειμώνα μέχρι τις αρχές της άνοιξης» λέει ο Κρουζ.