Γεννηθήκατε στην Ελλάδα. Από ποια περιοχή είναι η καταγωγή σας;
Αθήνα, Φωκίωνος Νέγρη, Πατησιών.
Αν σας ρωτούσα για την παιδική σας ηλικία, τι είναι αυτό που θυμάστε εντονότερα;
Τη θάλασσα και το καλοκαίρι.
Σπουδάσατε Οικονομικά. Ήταν κάτι με το οποίο θέλατε να ασχοληθείτε από μικρός ή κάτι στο οποίο σας ώθησε η οικογένεια σας;
Ο πατέρας μου ήταν επιχειρηματίας. Πέθανε νωρίς. Έμαθα τη δουλεία και ασχολήθηκα αύτη. Με τον καιρό κατάλαβα ποσό λίγο ήξερα οικονομικά. Είπα να πάω να μάθω. Υστέρα από 40 χρονιά εκπαίδευσης και διδαχής στο πανεπιστήμιο, ακόμα μαθαίνω.
Φύγατε από την Ελλάδα για να σπουδάσετε. (α) Ήταν μια δύσκολη ή εύκολη απόφαση για εσάς; (β) Η απόφαση αυτή είναι μονόδρομος για έναν νέο; (γ) Θα συμβουλεύατε ένα νέο φοιτητή, που αντιμετωπίζει τις δύσκολες συνθήκες της Ελλάδας, να φύγει στο εξωτερικό;
(α) Ήταν εύκολη για μένα. Δεν μπορούσα να σπουδάσω αυτό του ήθελα στην Ελλάδα.
(β) Όχι δεν είναι μονόδρομος. Όμως δυστυχώς τα ακαδημαϊκά ιδρύματα στην Ελλάδα δεν πάνε καθόλου καλά για 40 χρονιά. Αν ενδιαφέρεσαι να κάνεις ακαδημαϊκή έρευνα, είναι πολύ πιο εύκολο να δουλεύεις στο εξωτερικό και πιο δύσκολο στην Ελλάδα.
(γ) Ασφαλώς! Όμως, αν πάει στο εξωτερικό σαν φοιτητής είναι πολύ σημαντικό να πάει σε κάλο πανεπιστήμιο. Θα μάθει πολύ περισσότερα από το αν είναι φοιτητής στην Ελλάδα.
Αν πάει στο εξωτερικό αφού πάρει προπτυχιακό δίπλωμα, πάλι πρέπει να μπει σε κάλο πανεπιστήμιο της Αμερικής η της Ευρώπης για μεταπτυχιακό δίπλωμα.
Αν πάει στο εξωτερικό μετά τις σπουδές για να δουλέψει, μπορεί να μάθει πολλά. Και στις τρεις περιπτώσεις, αν γυρίσει στην Ελλάδα θα έχει βοηθηθεί πολύ από την εμπειρία του εξωτερικού.
Η ακαδημαϊκή σας πορεία είναι εντυπωσιακή, μάλιστα έχετε διατελέσει σύμβουλος τόσο για χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και άλλες, για τράπεζες… Πείτε μας λίγα λόγια για την πορεία σας.
Για πολλά χρονιά ασχολήθηκα αποκλειστικά με την ακαδημαϊκή έρευνα, ιδιαίτερα σε θέματα υψηλής τεχνολογίας. Με βοήθησε ότι ήμουν σε πολύ καλά πανεπιστήμια (Columbia, Stanford, New York University, Berkeley). Με τον καιρό, η έρευνα μου έγινε πιο εφαρμοσμένη. Χώρες, τράπεζες και εταιρείες μου ζήτησαν συμβουλές για διαφορά οικονομικά ζητήματα. Συγχρόνως άρχισα να μιλώ πιο πολύ στα μέσα μαζικής ενημέρωσης γιατί πολλά από τα θέματα που εξέταζα είχαν και την διάσταση του κοινωνικού συμφέροντος (public interest).
Το ενδεχόμενο να διδάξετε σε ένα ελληνικό Πανεπιστήμιο υπάρχει στα σχέδια σας;
Δεν το έχω στα σχέδια.
Πρόσφατα είχαμε και την παραδοχή από το ΔΝΤ για λάθος χειρισμό. Πως βλέπετε την οικονομική κατάσταση της χώρας και τις εξελίξεις;
Η Ελλάδα δεν μπορούσε να ζήσει με τον συνεχή δανεισμό των 1981-2009. Ο σωστός χειρισμός το 2009-10 θα ήταν η παρουσίαση Ελληνικού προγράμματος εξόδου από την κρίση, ή τουλάχιστον εξειδίκευση του προγράμματος του ΔΝΤ στα Ελληνικά δεδομένα. Αυτό δεν έγινε, και παρά το ότι το δημοσιονομικό πρόγραμμα πήγε καλά και φτάσαμε στο πρωτογενές πλεόνασμα, δημιουργήθηκε τεράστια ανεργία και συρρίκνωση της οικονομίας. Για παράδειγμα, αντί να μειωθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι κατά 100,000 το 2010 βρίσκοντας ποιος χρειάζεται και ποιος όχι και αφήνοντας άθικτους τους μισθούς στο υπόλοιπο δημόσιο και τις συντάξεις, η κυβ. Παπανδρέου αποφάσισε εντελώς λάθος να κόψει όλους τους μισθούς και τις συντάξεις. Επίσης οι διαρθρωτικές αλλαγές δεν έγιναν ποτέ. Δυστυχώς η Ελληνική κοινωνία είναι βαθειά συντηρητική (και είναι παράδοξο ότι οι πιο συντηρητικές θέσεις εκφράζονται από αριστερά κόμματα!) και δεν δέχεται ακόμα τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα ξεβόλευαν τους βολεμένους.
Το Μνημόνιο θεωρείτε πως έχει βάλει την Ελλάδα σε μια σωστή πορεία; Ποια θα ήταν η συμβουλή σας για το μέλλον; Τι θα αλλάζατε;
Το Μνημόνιο ήταν αναγκαίο, άλλα και είναι ένα μεταβατικό και όχι τελικό στάδιο. Αν επί τέλους γίνουν οι διαρθρωτικές αλλαγές, αν καταφέρουμε να μειώσουμε τον δημόσιο τομέα και φτάσουμε σε πλεόνασμα, χρειαζόμαστε τον δικό μας Ελληνικό οικονομικό σχεδιασμό. Η κυβέρνηση δεν τον έχει κάνει και ο λαϊκισμός της αντιπολίτευσης βάζει τα οικονομικά της προγράμματα στο θέατρο του παράλογου.
Τι σχεδιασμό χρειαζόμαστε? Η Ελλάδα είχε και έχει άμεση ανάγκη από επενδύσεις, ιδιαίτερα εκείνες που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η συμβουλή μου είναι να δημιουργηθεί άμεσα ταμείο/φορέας επενδύσεων. Το πρωτογενές πλεόνασμα και τα χρήματα από το καινούργιο κούρεμα να μπει σε αυτό το ταμείο. Επιπλέον, η κυβ. να ζητήσει «περίοδο χάρητος» 3-5 ετών στην πληρωμή των τόκων του Ελλ. χρέους προς τις άλλες χώρες του Ευρώ. Τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν, 2-5 δις ετησίως, πρέπει να μπουν σ’ αυτό το ταμείο και να επενδυθούν δημιουργώντας θέσεις εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα ξοδευτούν για τις γενικές υποχρεώσεις του κράτους και ούτε για ειδικά επιδόματα στις συντάξεις κλπ. Αν δημιουργηθεί αυτό το ταμείο και επενδύσει 2-5 δις το χρόνο, η ανεργία στην Ελλάδα θα πέσει από 28% σε 10-15% και η ανάπτυξη θα πάει από -6% σε +3% δε δύο χρονιά.
Επισκέπτεστε συχνά την Ελλάδα; Ποια μέρη επιλέγετε;
Συνήθως Αθήνα, Άνδρο, Σαντορίνη, Κρήτη.
Τι σημαίνει για εσάς Ελλάδα;
Απ’ την μια μεριά σημαίνει ομορφιά της φύσης και η εντυπωσιακή ιστορία 5 χιλιετιών. Απ’ την άλλη η Ελλάδα του 2013 είναι κατακλεμμένη από την σημερινή γενιά που έφαγε τα λεφτά των παιδιών και των εγγονιών της και συγχρόνως άφησε να μπουν 1.5-2 εκατομμύρια παράνομων μεταναστών δημιουργώντας μια τεράστια αβεβαιότητα για το μέλλον της Ελλάδας. Ποιος ξέρει πως θα είναι η Ελλάδα μετά 20 χρονιά.
Τι ερώτηση θα κάνατε στους Έλληνες αν είχατε τη δυνατότητα να ακούσετε την απάντηση τους;
Καταλαβαίνετε ότι η διόγκωση του δημόσιου τομέα τα τελευταία 30 χρόνια συσσώρευσε τεράστια χρέη όχι μόνο σε σας άλλα και στα παιδιά σας και τα εγγόνια σας? Και ότι για αυτή την κατάντια δεν φταίνε οι Γερμανοί, οι Αμερικανοί, οι οποιοιδήποτε ξένοι, άλλα οι Έλληνες?
