Κέρδισε το Πούλιτζερ και συνεχίζει

Τι είναι δυσκολότερο να γραφτεί, ένα διήγημα ή ένα μυθιστόρημα;

«Δεν ξέρω τι είναι πιο δύσκολο. Σίγουρα, πάντως, τίποτα από τα δύο δεν είναι εύκολο. Οι άνθρωποι απλώς υποθέτουν ότι τα διηγήματα είναι ευκολότερα, επειδή είναι μικρότερα και άρα γράφονται σε λιγότερο χρόνο. Η μικρή φόρμα, όμως, απαιτεί να ξέρεις να ελέγχεις την ιστορία σου, μια δουλειά δύσκολη και πολύπλοκη. Προτιμώ τη μεγαλύτερη φόρμα, νιώθω πιο άνετα, μου ταιριάζει περισσότερο. Απλώς σε κάποιες περιπτώσεις, ανάλογα με τη διάθεση ή το θέμα μου, μπορεί να στραφώ στο διήγημα».

Μπαίνετε ποτέ στη διαδικασία να συγκρίνετε τις παλιές με τις πιο πρόσφατες ιστορίες σας;

«Υπάρχει κάποιος κίνδυνος αν προσπαθήσεις να κάνεις κάτι τέτοιο: να συνειδητοποιήσεις ότι ήσουν καλύτερος συγγραφέας στα 28 από ό,τι είσαι στα 58!».

Σας συνέβη κάτι τέτοιο;

«Ξαναδιαβάζοντας την παλιότερη ιστορία της συλλογής (σ.σ. «Ιδιότροποι κήποι», 1989), με εκπλήσσει πόσο τακτοποιημένη ήταν, η ορθή αίσθηση του προσανατολισμού της, η νηφαλιότητά της -δε θυμάμαι να ήμουν αντίστοιχα νηφάλιος όταν την έγραφα. Βέβαια, είναι μια κωμική ιστορία που δεν απαιτούσε πολύ βαθιά ψυχολογική εξερεύνηση των χαρακτήρων για να λειτουργήσει. Είναι η ιστορία ενός νεότερου συγγραφέα. Αλλά το να είσαι συγγραφέας δεν είναι σαν να είσαι επαγγελματίας αθλητής, που νιώθεις τις δυνάμεις σου να μειώνονται όταν περνάς τα τριάντα. Ξέρω ότι τώρα που έχω μεγαλώσει μπορώ να εμβαθύνω περισσότερο στους χαρακτήρες μου, ότι η εκφραστική μου δύναμη είναι ισχυρότερη, το ίδιο και οι δεξιότητές μου ή το εύρος των γνώσεών μου».

Πόσο καιρό έχετε να επισκεφθείτε την Ελλάδα; Μαθαίνετε νέα της; 

«Έχω χρόνια να έρθω στην Ελλάδα. Δεν έχω έρθει κατά τη διάρκεια της κρίσης και είμαι περίεργος να δω τι θα συναντήσω. Ακούω, όμως, πολλά. Παρακολουθώ από τις ειδήσεις με ενδιαφέρον και αγωνία όλα τα στάδια της περιπέτειας της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Κάποιοι μου λένε ότι λόγω της κρίσης έχει αναπτυχθεί ένα πνεύμα δημιουργικότητας και μια αίσθηση ανθεκτικότητας. Από την άλλη, ακούω ότι τίποτε από όλα αυτά δεν έχει σημασία και ότι η οικονομική πραγματικότητα έχει σκεπάσει τα πάντα. Δεν ξέρω τι θα δω και είμαι περίεργος, να μιλήσω με ανθρώπους, να καταλάβω».

Ποια είναι η θέση του βιβλίου στις κοινωνίες του 21ου αιώνα, ο ρόλος και η σημασία της λογοτεχνίας σήμερα;

Η δύναμη που είχε η λογοτεχνία παλιότερα ήταν πολύ πιο καθοριστική. Εξαρτάται, βέβαια, από το τι είδους βιβλία γράφεις. Αν είχα γράψει τα “Χάρι Πότερ”, θα μπορούσα να πω ότι η λογοτεχνία είναι εξαιρετικά δυνατή, γιατί το βιβλίο μου θα ήταν ένα πανίσχυρο σύμβολο. Αλλά προφανώς συζητάμε για ένα άλλο είδος λογοτεχνίας αυτή τη στιγμή».

Συμβάλλει στον υποβαθμισμένο ρόλο της λογοτεχνίας το γεγονός ότι δεν κουβεντιάζουμε αρκετά για τα βιβλία που διαβάζουμε;

«Υπάρχουν τόσο πολλοί συγγραφείς από τόσες διαφορετικές χώρες. Συχνά σε συζητήσεις σήμερα κάποιος λέει ότι διάβασε το βιβλίο ενός Γάλλου συγγραφέα και σχολιάζει πόσο σπουδαίο ήταν και κάποιος άλλος προσθέτει ότι διάβασε το βιβλίο ενός Νιγηριανού συγγραφέα, και ο επόμενος λέει ότι διάβασε έναν Νορβηγό. Υπάρχουν δηλαδή τρία πιθανόν πολύ καλά βιβλία, αλλά καμία κοινή γνώση. Πώς να κάνεις μια ουσιαστική συζήτηση γι’ αυτά;».

Μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό;

«Α, δεν ξέρω. Δε νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι, αυτό είναι αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης. Η γνώση διαχέεται, η προσοχή μας συνεχώς διασπάται, αλλά πιστεύω ότι η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει ως αντίδοτο, μία από τις ελάχιστες λύσεις που έχουμε για να καθαρίζουμε το μυαλό μας».

Πηγή: Καθημερινή

Σημαντικοί Έλληνες

Κέρδισε το Πούλιτζερ και συνεχίζει

Ο Τζέφρι Ευγενίδης είναι ένας σταρ της λογοτεχνίας. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε όλο τον κόσμο, οι αναγνώστες του ανέρχονται σε εκατομμύρια, το έργο του έχει μεταφερθεί στο σινεμά, έχει κερδίσει σπουδαία βραβεία και βρίσκεται στις λίστες με τους συγγραφείς που έχουν σημαδέψει την πεζογραφία του τρέχοντος αιώνα. Έχει λάβει βραβείο Πούλιτζερ για το έργο του «Ανάμεσα στα δύο φύλα», έγινε ευρέως γνωστός κι έχει καθιερωθεί στη συνείδηση του αναγνωστικού κοινού ως ένας εκ των κορυφαίων σύγχρονων αμερικανών λογοτεχνών.

Ο Ελληνοαμερικάνος συγγραφέας γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1960 στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν αν και οι παππούδες του μετανάστευσαν στην Αμερική από τη Μικρά Ασία και η μητέρα του έχει Ιρλανδικές ρίζες. «Στο σπίτι μας μιλούσαμε ελληνικά» είπε σε πρόσφατη ομιλία του στις «Βραδιές Τέχνης», που διοργανώνει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.«Όχι συνέχεια, αλλά συχνά, ειδικά τα Σαββατοκύριακα που μαζευόταν ολόκληρη η οικογένεια. Ωστόσο οι αναφορές στο πώς έφτασαν οι πρόγονοί μου στην Αμερική ήταν ελάχιστες. Πιστεύω ότι το τραύμα που είχαν βιώσει ήταν και εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά βαθύ, και αυτό τους απέτρεπε από το να αναφέρονται στην περίοδο πριν να έρθουν στην Αμερική. Γράφοντας το «Middlesex», ήθελα να γεμίσω αυτό το κενό των ιστοριών που δεν μου διηγήθηκαν ποτέ».

 

 

Αποφοίτησε με έπαινο από το Πανεπιστήμιο Μπράουν και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στην Αγγλική Φιλολογία και Δημιουργική Γραφή από το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ το 1986. Το πρώτο του μυθιστόρημα, «Αυτόχειρες παρθένοι» (The Virgin Suicides), εκδόθηκε το 1993, μεταφράστηκε σε 15 γλώσσες και έγινε ταινία το 1999, υπό τη σκηνοθεσία της Σοφίας Κόπολα, με πρωταγωνιστές τους Κίρστεν Ντανστ, Τζος Χάρτνετ, Καθλίν Τέρνερ και Τζέημς Γουντς.

Το δεύτερο μυθιστόρημά του «Ανάμεσα στα δύο φύλα» (Middlesex), που εκδόθηκε το 2003, απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και βραβεύτηκε με το βραβείο Πούλιτζερ. Κάποια από τα έργα του έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά όπως The New Yorker, The Paris Review, The Yale Review, Granta, Best American Short Stories.

Εκτός από το βραβείο Πούλιτζερ, έχει επίσης βραβευτεί με το Whiting Writer’s Award, και με το Harold D. Vursell Award, από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων. Έζησε για λίγα χρόνια με την σύζυγό του Karen Yamauci και την κόρη τους στο Βερολίνο, ενώ τώρα κατοικεί και πάλι στο Σικάγο.

 

 

Σήμερα, πλέον, αντλεί έμπνευση για τα έργα του από πολλά διαφορετικά ερεθίσματα. Το «κλειδί», ωστόσο, είναι η σύνδεσή τους μ’ ένα κομμάτι της ίδιας του της ζωής: «Κάποιες φορές ακούω μια ιστορία που μ’ ενδιαφέρει, κάποιες άλλες είναι κάτι που όντως συνέβη σ’ εμένα, μερικές φορές είναι κάτι που διάβασα στην εφημερίδα, αλλά ό,τι κι αν είναι θα πρέπει να βρω έναν τρόπο να το συνδέσω με τη ζωή μου, για να μπορέσω να γράψω γι’ αυτό».

Όσον αφορά το συγγραφικό στιλ που έχει υιοθετήσει και αναπτύσσει σε κάθε βιβλίο του έχει πει «Νομίζω ότι είμαι ρεαλιστής. Προσπαθώ να προσεγγίζω όλες τις ιστορίες με μια σχεδόν νατουραλιστική ματιά. Ακόμα και όταν γράφω για πιο “άγριες” ιστορίες, θέλω να τις γειώνω στην πραγματικότητα. Για αυτό και δεν επιλέγω να γράψω ιστορίες φαντασίας. Θέλω ακόμα και οι φανταστικοί χαρακτήρες που πλάθω, να κατοικούν σε έναν κόσμο που ο αναγνώστης τον αναγνωρίζει και τον αντιλαμβάνεται ως απολύτως ρεαλιστικό».

 

 

Εργογραφία
1993: Αυτόχειρες παρθένοι – (The Virgin Suicides), μυθιστόρημα.
1997: Air Mail, συλλογή διηγημάτων
1997: The Speed of Sperm, διήγημα
1999: Timeshare, διήγημα (The Pushcart Prize XXIII, Henderson ed., Pushcart)
2000: Baster, διήγημα
2001: Ancientt Myths, διήγημα
2003: Middlesex, Ανάμεσα στα δύο φύλα
2005: Early Music, διήγημα
2008: Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε: διαδρομές αγάπης από τον Τσέχωφ στην Μάνρο
2011: Σενάριο γάμου – (The Marriage Plot), μυθιστόρημα που τιμήθηκε με τα βραβείο «Adult Fiction Book of the Year» από την «American Booksellers Association».
2017: Fresh Complaint, συλλογή διηγημάτων

ΠΡΟΣΘΕΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ