Ενας σύγχρονος εξερευνητής των άστρων
Σημαντικοί Έλληνες

Ενας σύγχρονος εξερευνητής των άστρων

Ο Θανάσης Οικονόμου είναι καθηγητής της Αστροφυσικής  στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και  ερευνητής στη NASA.

Κατασκευάζει εργαλεία για το διαπλανητικό διαστημόπλοιο από τα μέσα της δεκαετίας του 1960. Το όνομα του έχει συνδεθεί με τρεις ρομποτικές διαπλανητικές αποστολές: Mars Exploration Rovers, την αποστολή Cassini στον Κρόνο και την αποστολή Rosetta στο Comet 67Ρ / Churyumov-Gerasimenko. Συμμετείχε επίσης στην αποστολή Stardust και στην Stardust-NEXT για να κομήτη Tempel 1. Επίσης, δημιούργησε τον Άλφα Proton, ένα φασματόμετρο ακτίνων Χ που εκτέλεσε με επιτυχία την πρώτη χημική ανάλυση των βράχων του Άρη με το Mars Pathfinder το 1997.

Η ζωή δεν χαρίστηκε στον Θανάση Οικονόμου. Εκείνος την κατέκτησε, νικώντας τις δυσκολίες που παρουσιάστηκαν στο διάβα του. Δυσκολίες που ξεκίνησαν από πολύ νωρίς, στην παιδική του ηλικία. Γεννήθηκε το 1937, σε ένα «από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα τότε χωριά των Γρεβενών, στη Ζάκα», όπως ο ίδιος αναφέρει. Μετά την κατοχή, το χωριό πέρασε πολύ έντονα και την περιπέτεια του Εμφυλίου. Επειδή το χωριό ήταν «αριστερό», χτυπήθηκε πολύ και από τους αντάρτες και από τους στρατιωτικούς, με αποτέλεσμα να καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς και να εναι δύσκολη η επιβίωση.

Το χωριό είχε σχολείο, αλλά δεν είχε δάσκαλο. Ετσι, ο Θανάσης Οικονόμου έμαθε τα πρώτα του γράμματα, από τον πατέρα του. Κάπου εκεί, στα τέλη της δεκαετίας του ’40, οι γονείς του αποφασίζουν να τον στείλουν στην Αλβανία, μαζί με περίπου 200 ακόμη παιδιά, καθώς η ζωή τους κινδύνευε λόγω του εμφυλίου. Ηταν μόλις 11 χρονών και πίστευε ότι η φυγή ήταν προσωρινή, ότι θα ξαναγυρνούσε γρήγορα. Μετά από ένα μήνα διαμονής στην Αλβανία, βρέθηκε στη Γιουγκοσλαβία και από εκεί στην Τσεχοσλοβακία, όπου έμεινε σε ορφανοτροφείο για πολλά χρόνια. Εκεί πρωτοπήγε σχολείο, τελείωσε το δημοτικό στα 16 του χρόνια.

Στην Τσεχία πήγε γυμνάσιο και ακολούθως σπούδασε Πυρηνική Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Πράγας. Κάπου εκεί, φάνηκε ότι η μοίρα του, που μέχρι εκείνη τη στιγμή του είχε φερθεί σκληρά άρχισε να αλλάζει. Χωρίς να δυσκολευθεί ιδιαίτερα – κι αφού είχε εργαστεί πρώτα σε αρκετά ερευνητικά κέντρα της Τσεχοσλοβακίας και είχε απορρίψει πρόταση συνεργασίας από τη Ρωσία, βρήκε δουλειά σστο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, στην ομάδα που προετοίμαζε την αποστολή της Σελήνης. Ισως να είναι τυχαίο, ίσως κι όχι. Επικεφαλής της ομάδας, ήταν ένας άνθρωπος, ο οποίος επίσης προέρχονταν από το λεγόμενο ανατολικό μπλοκ, ο ουκρανός καθηγητής Turkevich. Πλέον το πεδίο ήταν ανοικτό για τον Θανάση Οικονόμου.

Ο «ελληνικός» Αρης
Μπορεί το 2035, οπότε η ΝΑSA υπολογίζει ότι θα καταφέρει να πραγματοποιήσει την πρώτη επανδρωμένη πτηση στον Αρη, να είναι ακόμη μακριά, όμως ο πλανήτης, έχει αρχίζει ήδη να αποκτά κάτι από την Ελλάδα, καθώς αρκετές από τις περιοχές του, ο κ. Οικονόμου τις βαφτίζει με ελληνικά ονόματα. Μάλιστα, οι ονομασίες δίνονται ανά τομέα, στα μέρη που συναντά στον πλανήτη το Opportunity, οι επιστήμονες δίνουν ονόματα ελληνικών νησιών, ενώ σε αυτά που συναντά το Spirit, δίνουν ονόματα από την Οδύσσεια.

Ο Θανάσης Οικονόμου όμως δεν σταματά. Ονειρό του, είναι η ανέγερση ενός αστεροσκοπείου στα Γρεβενά, στο βουνό Όρλιακα της Πίνδου, στο δημοτικό διαμέρισμα του Ζιάκα, τον τόπο καταγωγής του, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες, ακόμη και σήμερα, η τοποθεσία είναι από τις καλύτερες στη γηραιά Ηπειρο, σε μια περιοχή με καθαρό ουρανό και καλή πρόσβαση, σε υψόμετρο 1.450 μέτρων και με την ελάχιστη φωτορύπανση στην Ευρώπη. Ισως τελικά, να μην είναι τυχαίο, που ο Θανάσης Οικονόμου αγάπησε τόσο πολύ τ΄ άστρα που τον συνοδεύουν μια ολόκληρη ζωή…

ΠΡΟΣΘΕΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ