Ο ποιητής του λαϊκού τραγουδιού
Σημαντικοί Έλληνες

Ο ποιητής του λαϊκού τραγουδιού

Ο Απόστολος Καλδάρας υπήρξε μία από τις πιο καθοριστικές μορφές της ελληνικής μουσικής του 20ού αιώνα. Συνθέτης, στιχουργός και δημιουργός με σπάνια ευαισθησία, ο Καλδάρας κατόρθωσε να εκφράσει μέσα από τις μελωδίες του τη λαϊκή ψυχή, τον πόνο, την αγάπη, την ξενιτιά και το πάθος ενός ολόκληρου λαού.

Γεννήθηκε στα Τρίκαλα το 1922 και από νωρίς ήρθε σε επαφή με τη μουσική και το ρεμπέτικο. Μεγάλωσε σε μια πόλη που αποτελούσε σημαντικό μουσικό κέντρο της εποχής και από μικρός ήρθε σε επαφή με το μπουζούκι και τους ήχους της ανατολής. Η καλλιτεχνική του πορεία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1940 και εξελίχθηκε σε μία από τις πιο πλούσιες και πολυσχιδείς της ελληνικής δισκογραφίας.

Συνεργάστηκε με τους σπουδαιότερους ερμηνευτές και στιχουργούς της εποχής του, όπως η Σωτηρία Μπέλλου, ο Στέλιος Καζαντζίδης, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Γιώτα Λύδια, ο Δημήτρης Μητροπάνος και πολλοί άλλοι. Οι συνεργασίες του ξεχώριζαν όχι μόνο για την εμπορική τους επιτυχία, αλλά και για την καλλιτεχνική τους ποιότητα, αφού ο Καλδάρας είχε την ικανότητα να «διαβάζει» τις φωνές και να τις ντύνει με τις κατάλληλες μελωδίες.

Η μουσική του γκάμα περιλαμβάνει από αυθεντικά ρεμπέτικα μέχρι έντεχνα λαϊκά τραγούδια, κοινωνικά και πολιτικά σχόλια, μέχρι και θρησκευτικά έργα. Ήταν από τους πρώτους που εισήγαγαν το βυζαντινό ύφος στο λαϊκό τραγούδι, με εμβληματικό παράδειγμα τον κύκλο τραγουδιών “Μικρά Ασία” (1972), σε στίχους του Πυθαγόρα, ένα έργο-σταθμό για τη μνήμη της προσφυγιάς και της Μικρασιατικής Καταστροφής. Επίσης, το έργο “Βυζαντινός Εσπερινός” (1973) αποτελεί μια μοναδική σύνθεση που γεφυρώνει το ρεμπέτικο με την ορθόδοξη παράδοση και θεωρείται πρόδρομος των σύγχρονων έντεχνων προσεγγίσεων.

Από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ήταν τα τραγούδια “Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι”, “Είναι μεγάλος ο καημός”, “Το βουνό”, “Όνειρο απατηλό”, “Μάνα μου Ελλάς”, “Η φαντασία στην εξουσία” και αμέτρητα άλλα που τραγουδήθηκαν και τραγουδιούνται μέχρι σήμερα. Η θεματολογία του αγκάλιασε τα πιο βαθιά ανθρώπινα βιώματα, με τρόπο απλό αλλά και ποιητικό, κατανοητό αλλά και βαθύ. Οι στίχοι του – είτε δικοί του είτε σε συνεργασία με σημαντικούς στιχουργούς – συχνά είχαν πολιτική και κοινωνική χροιά, φέρνοντας στο προσκήνιο την πραγματικότητα του λαού.

Ο Καλδάρας δεν φοβήθηκε να πειραματιστεί. Είχε ανοιχτούς μουσικούς ορίζοντες και δεν δίσταζε να παντρέψει το παλιό με το καινούργιο, το βυζαντινό με το λαϊκό, το παραδοσιακό με το κοινωνικό. Υπήρξε από τους πρώτους που κατανόησαν τη δύναμη του δίσκου ως καλλιτεχνική πρόταση, και όχι μόνο ως μέσο διασκέδασης.

Ο Απόστολος Καλδάρας πέθανε το 1990, αφήνοντας πίσω του ένα έργο διαχρονικό, που παραμένει σημείο αναφοράς για το ελληνικό τραγούδι. Μελωδίες του ακούγονται καθημερινά, στίχοι του ψιθυρίζονται σε γλέντια και μοναξιές, φωνές ερμηνευτών ακόμη κουβαλούν τη μουσική του αύρα. Το όνομά του έχει συνδεθεί με την αυθεντικότητα, την ποιότητα και την ειλικρίνεια της δημιουργίας.

Για την ελληνική μουσική, ο Καλδάρας δεν ήταν απλώς ένας συνθέτης. Ήταν ο ποιητής του λαϊκού λόγου. Ένας δημιουργός που κατάφερε να μετουσιώσει σε ήχο τις μνήμες, τις πληγές και τα όνειρα του ελληνικού λαού. Και το έργο του παραμένει ζωντανό, όσο υπάρχει ανάγκη για τραγούδια που αγγίζουν την καρδιά.

ΠΡΟΣΘΕΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ