To ελληνικό «μάτι» της NASA στον απέραντο ουρανό
Ο Άγγελος Βουρλίδας είναι αστροφυσικός και επόπτης στον τομέα της ηλιακής ενότητας στο εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Από τον Αύγουστο του 2015, συνεργάζεται με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών στην έρευνα για στεματικές εκπομπές μάζας και το διαστημικό καιρό.
Γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε στη Θεσσαλονίκη, όμως, ήδη, από τη μέρα που έφυγε για το Πανεπιστήμιο του Νιου Μέξικο των Ηνωμένων Πολιτειών, προκειμένου να πραγματοποιήσει το διδακτορικό του, γνώριζε πως θα περνούσαν πολλά χρόνια προτού σκεφθεί να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Ο Βουρλίδας αποφοίτησε από το τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1989. Συνέχισε τις σπουδές του στις ΗΠΑ, έλαβε το μεταπτυχιακό του το 1993 και το Διδακτορικό στην Ηλιακή Ραδιοαστρονομία το 1996.
Η αγάπη του για τη ραδιοαστρονομία ξεκίνησε από την παιδική του ηλικία και μεγαλώνοντας το πάθος του για τα τηλεσκόπια και την Φυσική του Ηλίου τον κράτησαν μακριά από την πατρίδα. Του χάρισαν όμως το προνόμιο να είναι ο πρώτος επιστήμονας που είδε και εξακολουθεί να βλέπει τι συμβαίνει στο μητρικό μας αστέρι εγγύτερα από οποιονδήποτε άλλο.
Το δίδυμο των δορυφόρων της NASA, Stereo για τους οποίους κατασκεύασε ίσως τα πιο προηγμένα τηλεσκόπια που έχουν δημιουργηθεί ποτέ, αφού μπορούν να διακρίνουν καθαρά, σε όλη την απόσταση μεταξύ γης και ηλίου τι συμβαίνει στο οπτικό και το υπεριώδες φάσμα, και μαγνητοσκοπούν διαρκώς την ηλιακή δραστηριότητα δίνοντας πολύτιμα νέα στοιχεία που αλλάζουν την επιστήμη της ηλιακής Φυσικής.
«Μπορέσαμε να δούμε το ηλιακό στέμμα σε τρεις διαστάσεις για πρώτη φορά συνδυάζοντας τις εικόνες των δύο διαστημοπλοίων, να κατανοήσουμε τη λειτουργία των μικρών ηλιακών εκρήξεων για τις οποίες γνωρίζαμε λίγα πράγματα, ανακαλύψαμε ότι κόβονται οι ουρές των κομητών, όταν αυτοί βρεθούν μέσα σε μια ηλιακή καταιγίδα, ενώ καταφέραμε ακόμα να παρατηρήσουμε και να καταγράψουμε τα ηλιακά τσουνάμι», λέει ο επιστήμονας .
Ο κ. Βουρλίδας είναι υπεύθυνος των πέντε τηλεσκοπίων του ζεύγους ερευνητικών δορυφόρων της ΝΑSA, Stereo και έχει το προνόμιο να βλέπει πρώτος τα δεδομένα των δορυφόρων, τα οποία στη συνέχεια μοιράζει στη διεθνή επιστημονική κοινότητα για επεξεργασία ενώ ο ίδιος αναλύει, όσα εμπίπτουν στην επιστημονική του ειδίκευση.
«Υπήρχαν πολλά κομμάτια που έλειπαν από το “παζλ”. Τώρα με την παρακολούθηση ολόκληρου του ήλιου μπορούμε να δούμε τα κομμάτια που έλειπαν και να έχουμε μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τον Ήλιο»
Ο Άγγελος Βουρλίδας και η ομάδα του ανακάλυψαν τυχαία, πως οι ουρές των κομητών αποκόπτονται όταν αυτοί διέρχονται μέσα από ηλιακές καταιγίδες.Ένα από τα πρωινά που κοιτούσε τα δεδομένα που έστελναν τα διαστημόπλοια από τον Ήλιο παρατήρησε τη σύγκρουση ενός κομήτη με μια σφοδρή ηλιακή καταιγίδα που απλωνόταν από το άστρο προς τον διαπλανητικό χώρο.
«Αυτή η παρατήρηση αποδεικνύει ότι οι εκρήξεις στην επιφάνεια του ηλίου είναι μαγνητικές» τονίζει ο Έλληνας επιστήμονας.