Μελετά την ηθική και κοινωνική ευθύνη των επιστημόνων
Έργα Ελλήνων

Μελετά την ηθική και κοινωνική ευθύνη των επιστημόνων

Η Ιωάννα Σεμεντεφέρη είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια-Ερευνήτρια στο Τμήμα Φυσικής στο Κολέγιο Φυσικών Επιστημών και Μαθηματικών του Πανεπιστημίου του Χιούστον. Η ακαδημαϊκή έρευνά της αφορά κυρίως τη δεοντολογία της επιστήμης και της μηχανικής, καθώς και τις κοινωνικές και ανθρώπινες διαστάσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας. Η Δρ. Σεμεντεφέρη ήταν αυτή που εισήγαγε ουσιαστικά τα μαθήματα της δεοντολογίας στην επιστήμη και της Ιστορίας των Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον, όπου διδάσκει από το 2008. Εκεί ανέπτυξε την ιδέα της «Εμπειρικής Δεοντολογίας» (“Experiencing Ethics”), για την οποία βραβεύθηκε με υποτροφία από το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών.

Επίσης είναι συγγραφέας, σκηνοθέτης και παραγωγός της ακαδημαϊκής/εκπαιδευτικής ταινίας “Dear Scientists”, ένα καινοτόμο έργο για την ηθική και κοινωνική ευθύνη που έχουν οι επιστήμονες, το οποίο παρουσιάστηκε το Φεβρουάριο του 2014. Άρθρα της έχουν κυρίως παρουσιαστεί στα επιστημονικά περιοδικά: “Historical Studies in the Natural Sciences”, “Science and Engineering Ethics”, “Journal of Microbiology and Biology Education” και “Nature Physics”.

Η Δρ. Σεμεντεφέρη πήρε το πτυχίο της στη Φυσική με διάκριση, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκανε το διδακτορικό της στην Ιστορία των Επιστημών, της Τεχνολογίας και της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα. Κατάφερε να προχωρήσει στην έρευνά της κατά τη διάρκεια του διδακτορικού της, με χρηματοδότηση από διάφορους οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του βραβείου του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών του προγράμματος Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας. Εργάστηκε για ένα διάστημα ως Ερευνήτρια στο Argonne National Laboratory, διερευνώντας ιστορικά ζητήματα στην Επιστήμη του Περιβάλλοντος.

Πιο συγκεκριμένα, οι τομείς ειδίκευσής της και ενδιαφέροντός της είναι: Δεοντολογία της Επιστήμης, της Τεχνολογίας και της Ιατρικής, Κοινωνικές και Ανθρώπινες διαστάσεις της Επιστήμης και της Τεχνολογίας, Πολιτική της Επιστήμης, Δημόσια Πολιτική και Δημόσια Υγεία, Ιστορία της Επιστήμης στην Αμερική του 20ού αιώνα, Ιστορία της Ενέργειας στην Αμερική του 20ού αιώνα, Πυρηνική Ιστορία της Τεχνολογίας στην Αμερική του 20ού αιώνα.

Η Καθηγήτρια Ιωάννα Σεμεντεφέρη είναι σύζυγος του καθηγητή Ιωάννη Παυλίδη (Διαβάστε περισσότερα για τον Ιωάννη Παυλίδη).

Ανέπτυξε ένα μάθημα με έγκυρες μεθόδους αξιολόγησης, το οποίο έγινε με τη στήριξη του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών. Η βασική αρχή του μαθήματος είναι πως οι καλύτερες πρακτικές εφαρμόζονται όταν οι επιστήμονες κατακτούν, κάνουν κτήμα τους τις ηθικές αξίες.

«Το να ξέρεις απλώς τους κανόνες για το πώς γίνεται η έρευνα με υπεύθυνο τρόπο δεν εγγυάται ηθική συμπεριφορά», λέει η Σεμεντεφέρη. «Το να θες να υπακούσεις στις ηθικές αξίες είναι το κλειδί».

Οι Καθηγητές Σεμεντεφέρη και Παυλίδης προτείνουν κοινά μαθήματα δεοντολογίας γενικών επιστημών στα οποία θα συμμετέχουν φοιτητές Μηχανολογίας, Ανθρωπιστικών Επιστημών, Κοινωνικών Επιστημών και Φυσικών Επιστημών. «Η ανάμειξη των φοιτητών από διαφορετικά περιβάλλοντα είναι εκπαίδευση από μόνο του», λέει η Σεμεντεφέρη. Προσθέτει επίσης πως το να ακούς διαφορετικές απόψεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες κάνει τους φοιτητές να γνωρίζουν σε βάθος τις αποφάσεις που παίρνει κανείς, όσον αφορά τη δεοντολογία της επιστήμης, καθώς και της προσωπικής τους ευθύνης πάνω στη δουλειά τους.

Προτείνουν επίσης την ανταμοιβή των επιστημόνων που υιοθετούν τη λογική της έρευνας που γίνεται με υπεύθυνο τρόπο. Η ίδια η Σεμεντεφέρη λέει: «Το να ζητάμε απλώς ειδικές συμπεριφορές χωρίς προηγουμένως να έχουμε εξαλείψει τις συνθήκες που οδηγούν σε αντι-δεοντολογικές πρακτικές, δε θα λύσει το πρόβλημα. Όλοι μπορούμε να συνεισφέρουμε στην αλλαγή. Οι επιστήμονες ατομικά έχουν την ικανότητα και τη δύναμη να κάνουν τη διαφορά», συμπληρώνει.

ΠΡΟΣΘΕΣΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΟΥ