Πως από την πληροφορική και τους υπολογιστές περάσατε στη φωτογραφία;
Όταν είσαι 17-18 χρονών δεν είσαι τόσο συνειδητοποιημένος. Νόμιζα ότι μου άρεσαν οι υπολογιστές, το ακολούθησα στην αρχή, αλλά τελικά κατάλαβα ότι είμαι πιο δημιουργικός, όχι ότι δεν υπάρχει δημιουργικότητα στον προγραμματισμό, αλλά ένιωσα ότι δεν μπορούσα να κάθομαι σε μία οθόνη συνέχεια, ήθελα να βγω έξω, να εξερευνήσω. Η φωτογραφία ήρθε σιγά – σιγά και σταδιακά και έτσι μου έδωσε ένα κίνητρο.
Πλέον είναι επαγγελματικός σας προσανατολισμός η φωτογραφία;
Επειδή είναι κάτι το οποίο το αγαπώ πάρα πολύ, ενώ το κάνω επαγγελματικά, ζω από αυτό, δεν το βλέπω σαν επάγγελμα. Μπορώ να ασχολούμαι ώρες με κάτι που έχω να τελειώσω και να είμαι κουρασμένος, αλλά στο τέλος νιώθω ότι έκανα κάτι που με ευχαρίστησε. Είναι πολύ σημαντικό για εμένα, νιώθω χαρούμενος που το πέτυχα, ήταν στόχος μου, όταν αποφάσισα να τα αφήσω όλα και να φύγω. Έχω δηλαδή κάτι που με ζει και παράλληλα με κάνει χαρούμενο.
Έχετε πάει σε πάρα πολλές περιοχές του πλανήτη και είναι πραγματικά συνήθειά σας, να ταξιδεύετε με το λεωφορείο, ή έχει αλλάξει αυτός ο όρος;
Όπου γίνεται, όπου υπάρχει η δυνατότητα, λεωφορείο, γιατί πρωτίστως είναι πιο οικονομικό μέσο και παράλληλα δίνει μία άλλη μαγεία στη διαδρομή. Έχοντας ταξιδέψει και με άλλα μέσα, ανακαλύπτεις τη μαγεία του να ταξιδεύεις με το λεωφορείο. Είναι μικρά πράγματα και λεπτομέρειες που ίσως να έχουν να κάνουν και με το χαρακτήρα μου. Είναι πιο χαλαρωτικό, μπορείς να σκεφτείς. Τις καλύτερες ιδέες και σκέψεις τις είχα μέσα σε λεωφορείο. Είχα το χρόνο, μπορούσα να το κάνω
Δεν είναι και λίγο επικίνδυνο;
Φανταστείτε όταν ήμουν στη Βολιβία, βρεθήκαμε στο δρόμο του Θανάτου, που είναι πολύ ψηλά και στενά. Δεν πέρασα. Εκείνες τις ημέρες που ήμουν εκεί, ένα λεωφορείο έπεσε. Σκοτώθηκαν 40-50 άνθρωποι. Με έπαιρνε η μητέρα μου κάθε πέντε λεπτά γιατί ανησυχούσε. Υπάρχει κίνδυνος, αλλά όπως σε όλα τα πράγματα. Στην Ινδία γίνεται χαμός στους δρόμους, στο Βιετνάμ το ίδιο. Αλλά πρέπει να έχεις πίστη σε αυτό που κάνεις και έτσι κυκλοφορώ. Αν σκεφτόμουν πάντα τι μπορεί να γίνει, δεν θα είχα πάει στα μισά μέρη, και δεν θα είχα κάνει τα μισά πράγματα. Εχω άγνοια κινδύνου, ήμουν και τυχερός…
Άγνοια κινδύνου έχουν κάποιοι που δεν έχουν κινδυνεύσει ποτέ, ή εκείνοι που έχουν κινδυνεύσει και άρα έχουν αξιολογήσει τις καταστάσεις;
Νομίζω το δεύτερο, αλλά θεωρώ ότι τα πράγματα γενικά τα κάνουμε εμείς δύσκολα. Προτιμώ να βλέπω την απλή πλευρά των πραγμάτων. Είμαι της άποψης ότι όσο σκέφτεσαι κάτι πολύ, τελικά δεν θα γίνει τίποτα. Απλά προτιμώ να μην το σκέφτομαι, να το κάνω και να λειτουργεί το ένστικτο της επιβίωσης και της αυτοσυντήρησης. Πιστεύω ότι έτσι βγαίνεις πάντα κερδισμένος. Είναι καλύτερο να κάνεις κάτι, παρά να σκέφτεσαι αν θα το κάνεις και να το αναλύεις. Αυτό τα χαλάει όλα, τη μαγεία.
Ο γύρος της Ελλάδας με το λεωφορείο;
Όταν έχεις μεγαλώσει σε ένα τόπο είναι λίγο δύσκολο να αναγνωρίσεις πράγματα σε αυτόν. Τα έχεις συνηθίσει. Βέβαια, όντας στο εξωτερικό χρόνια τώρα, αναγνωρίζω τα όμορφα σημεία της Ελλάδας και τα αγαπώ, απλά νομίζω πως το ότι ασχολούμαι μόνο με εξωτερικό, έχει να κάνει με τη σκέψη που λέει ότι τώρα που μπορώ και έχω την ηλικία και το χρόνο να ταλαιπωρηθώ και να πάω όπου θέλω και όσο θέλω, προσπαθώ να εξερευνήσω τον κόσμο. Όταν μεγαλώσω και είναι πιο δύσκολα τα πράγματα, θα είναι πιο εύκολο να γυρίσω την Ελλάδα. Ετσι κι αλλιώς, κάτι πρέπει να χάσεις στην πορεία. Προτιμώ τώρα που μπορώ να τρέξω, να το κάνω σε άλλα στάδια.
Πως σας αντιμετωπίζουν;
Έχει να κάνει και με το πως φέρεσαι στους ανθρώπους. Τους φέρομαι σαν ένας άλλος άνθρωπος. Ούτε φωτογράφος, ούτε ο ταξιδιώτης. Δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες. Γι αυτό και νομίζω ότι όσους ανθρώπους έχουν συναντήσει έξω και έχω κάνει πάρα πολλές φιλίες και μιλάμε συνεχώς, με αντιμετωπίζουν ακριβώς έτσι. Σαν φίλο τους. Έτσι μπαίνεις και λίγο πιο πολύ στη ζωή του άλλου, αλλά στην πραγματικότητά του. Μία εικόνα που θα τραβήξω δεν θα είναι φτιαχτή. Θα είναι αυθεντική, γιατί αντιμετωπίζω τους ανθρώπους σαν παρέα και όχι σαν αντικείμενο προς φωτογράφηση
Προβλήματα συνεννόησης;
Όπου πηγαίνω προσπαθώ να μαθαίνω κάποια πράγματα από την τοπική γλώσσα, αγγλικά βασικά που μιλιούνται σχεδόν παντού. Υπήρχαν μέρη, όπως στο Βιετνάμ σε κάποια χωριά που δεν μπορούσα να συνεννοηθώ με τίποτα, γιατί εκτός από τη γλώσσα, είναι και διαφορετικά τα νοήματα. Η γλώσσα του σώματος είναι εντελώς διαφορετική, οπότε εγώ κάνοντας κινήσεις προσπαθώντας να εξηγήσω κάτι, εκείνοι καταλάβαιναν κάτι άλλο. Προσπαθούσα να βρω ένα λεωφορείο σε μία πόλη μικρή, των 10.000 κατοίκων και μου πήρε έξι ώρες μέσα στη βροχή. Και φανταστείτε ότι ήταν δίπλα μου, απλά δεν μπορούσα να συνεννοηθώ…
Αυτά ήταν από τα ευτράπελα, αλλά τα «ανώδυνα». Έχουν υπάρξει και επικίνδυνα;
Μου έχουν τύχει κάποια περιστατικά, γενικά όμως, η «άγνοια κινδύνου», με έχει βοηθήσει. Δεν δίνω σημασία στο φόβο και αυτό μου δίνει το πλεονέκτημα να περπατώ στο δρόμο με αυτοπεποίθηση και χαλαρότητα που θα είχα και στο σπίτι μου. Αυτό αποτρέπει πράγματα να γίνουν. Να σου επιτεθούν, να σε κλέψουν. Το αισθάνονται οι άλλοι. Παρατηρώντας τους ανθρώπους γύρω μου όπου ταξιδεύω, βλέπω ταξιδιώτες, τουρίστες που έχουν μία ανησυχία, έναν φόβο. Οταν κάποιος σε δει φοβισμένο, θα σου δημιουργήσει πρόβλημα… Νομίζω πως το ότι κυκλοφορώ χαλαρός, με έχει γλιτώσει από πολλά. Κοιτάω τους ανθρώπους στα μάτια, πάω και τους μιλάω πρώτος. Υπάρχουν τρόποι να αποφύγεις καταστάσεις και να τις γυρίσεις υπέρ σου. Έχουν πάντως συμβεί και πράγματα, όπως στην Καμπότζη που πήγαινα σε ένα χωριό με ένα ποδήλατο, είχα τη φωτογραφική μου μηχανή περασμένη διαγώνια στον ώμο, πέρασαν δύο τύποι, προσπάθησαν να την αρπάξουν, με έριξαν από το ποδήλατο, χτύπησα στα πόδια μου, με έσυραν, αλλά σηκώθηκα,αντέδρασα, άρχισα να φωνάζω για να τους φοβίσω και εκείνοι βλέποντας ότι δεν έχουν πετύχει το στόχο τους, τράπηκαν σε φυγή. Θέλω πάντως να βλέπω πάντα τη θετική πλευρά. Συνέβη αυτό, αλλά συνέχισα, γιατί πράγματα συμβαίνουν πάντα και παντού. Ακόμη και έξω από το σπίτι σου. Το θέμα είναι να ξεπεράσεις το φόβο. Τα ερεθίσματα είναι εξωτερικά, αλλά ο φόβος είναι μέσα μας.