Το αγνό τσάι από τις βουνοκορφές των Καμβουνίων
Στις βουνοκορφές των Καμβουνίων, μεταξύ Λάρισας, Κοζάνης και Γρεβενών, σε υψόμετρο 1.430, ο Χρυσοβαλάντης Κόγιος και ο Αστέριος Γκανάς, δύο νέοι με κοινά χαρακτηριστικά και στόχους, ευαισθητοποιημένοι από την απαξίωση του πρωτογενούς τομέα, αποφάσισαν να «επενδύσουν» την αγάπη τους για τη γη και τη φύση σε ένα πρωτοποριακό, εξωστρεφές εγχείρημα. Ξεκίνησαν, πριν από τέσσερα χρόνια, την Corphes, την καλλιέργεια με βιολογικό τρόπο τσαγιού του βουνού, «εξημερώνοντας» την ντόπια ποικιλία Σιδερίτης Ραεζέρι.
Τα βότανα και τα μπαχαρικά είναι από τα πιο ευπροσάρμοστα και ευρέως χρησιμοποιούμενα συστατικά στην επεξεργασία τροφίμων. Εκτός από τον παραδοσιακό τους ρόλο, χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως φυσικά συντηρητικά και για τις πιθανές ιδιότητες που προάγουν την υγεία τους.
Η υποβάθμιση από τον άνθρωπο ενός ιδιαίτερου οικοσυστήματος, η πλούσια χλωρίδα και ο μεγάλος όγκος αυτοφυών και ενδημικών φυτών ήταν αρκετά για να κάνουν τους δύο άντρες να ξεκινήσουν την καλλιέργεια μοναδικών βοτάνων και φρούτων σε διαφορετικούς ορεινούς όγκους και να προχωρήσουν στην παραγωγή ιδιαίτερων γαλακτοκομικών προϊόντων.
Με την καθοδήγηση των ειδικών, συλλέχθηκαν αυτοφυείς κλώνοι των ανωτέρω βοτάνων-τσαγιών, πολλαπλασιάστηκαν στα φυτώρια της επιχείρησης και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν πειραματικές φυτεύσεις στα μικρο-κλίματα που συναντώνται σε αυτοφυείς συνθήκες.
Μια από τις προτεραιότητες της Corphes είναι η μελέτη, η ταυτοποίηση και η ταξινόμηση κάποιων σπάνιων ενδημικών φυτών της περιοχής που φύονται, με σκοπό τον πολλαπλασιασμό, την καλλιέργεια και τη διάσωση τους, λόγω μείωσης των αυτοφυών πληθυσμών.
Για τον λόγο αυτόν, αναπτύχθηκε ένα δίκτυο συνεργασιών με επιστημονικούς φορείς και εξειδικευμένους επιστήμονες. «Μια πολύ σημαντική συνεργασία που αναπτύξαμε είναι με τον οργανισμό «ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ – Τμήμα Φαρμακευτικών Αρωματικών Φυτών». O οργανισμός, μέσω της στοχευμένης έρευνας που διεξάγει, παράγει και μεταφέρει γνώση για την ανάπτυξη της φυτικής παραγωγής και την επίλυση επίκαιρων αγροτικών προβλημάτων.
Βασικό αντικείμενο της συνεργασίας μας είναι η επιστημονική και τεχνική ανάπτυξη δράσεων που αποσκοπούν στη βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών, την πιστοποίηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των παραγόμενων προϊόντων μας και την καθιέρωση ορθών γεωργικών πρακτικών καλλιέργειας. Ακόμη, στα εργαστήρια του οργανισμού διενεργούνται οι χημικές αναλύσεις για την ταυτοποίηση αυτοφυών ποικιλιών αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών της περιοχής μας».
Κύριος στόχος της έρευνας είναι η διατήρηση, η αξιολόγηση και η αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων καθώς και η δημιουργία-προώθηση νέων ποικιλιών και ειδών με βελτιωμένη απόδοση, ποιότητα και προσαρμοστικότητα. Ταυτόχρονα, πραγματοποιούνται έρευνες σε επιμέρους τομείς φυτικής παραγωγής, όπως είναι τα Αρωματικά φαρμακευτικά και Αυτοφυή φυτά της ελληνικής χλωρίδας.
Η έρευνα της επιχείρησης έχει επικεντρωθεί σε δύο είδη βοτάνων-τσαγιών, το «stachys iva» και το «sideritis raeseri». Κατόπιν επίμονης έρευνας και προσπάθειας με τους επιστημονικούς συνεργάτες της εταιρείας, εντάχθηκε με πρωτοβουλία των Χρυσοβαλάντη Κόγιο και Αστέριου Γκανά, στον εθνικό κατάλογο βοτάνων, με την ονομασία «λευκό τσάι», ένα σπάνιο είδος τσαγιού που η λατινική του ονομασία είναι «stachys iva» και, στη συνέχεια, τους χορηγήθηκε από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης η άδεια φύτευσης του.
«Η αγάπη μας για τη γη και τη φυσική καλλιέργεια όρισε τις μεθόδους παραγωγής μας.
Εφαρμόζοντας σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης με αυστηρά βιοδυναμική προσέγγιση, χωρίς προσθήκες και επεμβάσεις, καλλιεργούμε και παράγουμε μοναδικά προϊόντα γης».
Κύριο μέλημά τους είναι η απουσία επεξεργασίας, η χειρωνακτική εργασία και η βελτίωση του εδάφους μόνο με την προσθήκη κομπόστ από ζώα ελευθέρας βοσκής, στη γη που καλλιεργούν, για την αύξηση της γονιμότητάς της και την ισορροπημένη θρέψη των φυτών.
Η συγκομιδή των φυτών και των φρούτων γίνεται χωρίς τη χρήση μηχανικών μέσων, κάτω από τις ιδανικότερες συνθήκες, με μοναδικό σκοπό τον «εγκλωβισμό» των αρωμάτων και των θρεπτικών συστατικών τους. Η άρδευση γίνεται μόνο εκεί που χρειάζεται, επιλεκτικά και η αποξήρανση πραγματοποιείται απολύτως φυσικά, σε πλίνθινες αποθήκες του περασμένου αιώνα.
Η διαδικασία συσκευασίας γίνεται κάτω από αυστηρά πρότυπα και ξεκινά αρχικώς ελέγχοντας λεπτομερώς, μακροσκοπικά τις πρώτες ύλες. Στον χώρο μεταποίησης και συσκευασίας των πρώτων υλών, εφαρμόζονται όλες οι σύγχρονες μέθοδοι υγιεινής και καθαριότητας, σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς στον τομέα των τροφίμων. Με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και οικολογική συνείδηση, τα αναλώσιμα που χρησιμοποιούνται είναι από βιοδιασπώμενα και ανακυκλώσιμα υλικά, κατάλληλα για χρήση σε τρόφιμα (food grade), πιστοποιημένα από τους αρμόδιους φορείς.
Η συσκευασία των βοτάνων-μπαχαρικών λαμβάνει χώρα έπειτα από αυστηρή διαλογή και «υπό τροποποιημένη ατμόσφαιρα» (ΜΑΡ). Με τη συγκεκριμένη πρωτοπόρα μέθοδο, αφενός επιτυγχάνεται η φυσική απολύμανση-συντήρησή τους, ενώ αφετέρου αυξάνεται η διάρκεια και ένταση των οργανοληπτικών χαρακτηριστικών των συσκευασμένων προϊόντων, παρέχοντας με αυτόν τον τρόπο στον καταναλωτή τα πιο «φρέσκα» αποξηραμένα βότανα και μπαχαρικά.
Το ζυγισμένο με απόλυτη ακρίβεια προϊόν, μετά από τελικό έλεγχο, παίρνει την οριστική του μορφή στη συσκευασία άμεσα, αφενός, όσον αφορά τα βότανα-μπαχαρικά, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από την ξήρανσή τους, και αφετέρου όσον αφορά τα προϊόντα βατόμουρου, κατά την ημέρα συγκομιδής των φρούτων.
«Η τεράστια βιοποικιλότητα της περιοχής, η ερήμωση των «δικών μας» ορεινών τόπων και η νέα προοπτική στην Ελλάδα της κρίσης μάς ώθησαν στην πραγμάτωση των σκέψεών μας. Η ιδέα μας ξεκίνησε έχοντας ως κινητήριο άξονα την μοναδικότητα ενός εκπληκτικού μικροκλίματος, τη γη που πέρασε στα χέρια μας μετά από έναν αιώνα αγρανάπαυσης, και τις γνώσεις αλλά και το μεράκι των ανθρώπων του χωριού.
Η φιλοσοφία μας βασίζεται στον φυσικό τρόπο καλλιέργειας της γης και στη διαχείριση των πόρων της φύσης από τον άνθρωπο, όπως συνέβαινε και με τους προγόνους μας».
Τα χωράφια τους ήταν και παρέμειναν ενταγμένα σε δασικές εκτάσεις, δίπλα από κέδρους, έλατα, πεύκα και αγριοτριανταφυλλιές. Η αλληλεπίδραση της πανίδας με τις εκτάσεις φύτευσης τούς ώθησε σε ήπιες μορφές περίφραξης, ενώ η διατήρηση του οικοσυστήματος ήταν και είναι για αυτούς προτεραιότητα.
Επέλεξαν ορεινούς όγκους που ήδη ευδοκιμούν τα αντίστοιχα φυτά και έδωσαν ξανά «ζωή» σε κομμάτια γης που ήταν απαξιωμένα. Με ήπια και συνετή διαχείριση, έχουν ως σκοπό την ανάδειξη της ορεινής φυσικής καλλιέργειας, καθώς και τη διάσωση των ποικιλιών που τείνουν προς εξαφάνιση. Εφαρμόζοντας όλα αυτά, παράγουν προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας αποσκοπώντας στη διεθνή αναγνώριση και ανάδειξή τους ως μοναδικά στο είδος τους.