I
Ο Σάββας Δημόπουλος είναι διακεκριμένος καθηγητής Φυσικής Στοιχειωδών σωματιδίων στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, και μάλιστα ξεκίνησε να διδάσκει εκεί σε ηλικία 28 ετών. Είναι ένας κ των 2 Ελλήνων Φυσικών που έχουν τιμηθεί με το βραβείο Sakurai (2006), σαν αναγνώριση και ενθάρρυνση για τα εξαιρετικά επιτεύγματά του στη Μοριακή Θεωρία.
Γεννήθηκε το 1952 στην Κωνσταντινούπολη, αλλά πολύ γρήγορα μετακόμισε στην Αθήνα λόγω των εντάσεων που επικρατούσαν στην περιοχή στα μέσα της δεκαετίας του ’50.
«Όταν ήμουν παιδί, άκουγα τις γνώμες πολιτικών που αν και ήταν εντελώς αντίθετες μου φαίνονταν εξίσου λογικές, άρχισε να με ενδιαφέρει η έννοια της αντικειμενικής αλήθειας. Ετσι, από 13 χρόνων αποφάσισα να σπουδάσω φυσική, η οποία συνδυάζει την καθολική βεβαιότητα των μαθηματικών με το πείραμα, δηλαδή την επαλήθευση μιας υπόθεσης από την ίδια τη φύση», λέει σε συνέντευξη του στην Καθημερινή.
Αυτή η αναζήτηση της αλήθειας τον έκανε να σπουδάσει φυσική στις ΗΠΑ και να ακολουθήσει μια επιστημονική καριέρα που, σε ηλικία μόλις 28 ετών, τον οδήγησε στη θέση του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, όπου διδάσκει από τότε και κάνει τις έρευνές του.
Πήρε το πτυχίο του στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον και στη συνέχεια το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο το 1978. Το 1979 ξεκίνησε να δουλεύει στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ κι από τότε μελετά τις θεωρίες της Φυσικής πέρα από το καθιερωμένο πρότυπο.
Από που προήλθε η μάζα; Υπάρχουν άλλα σύμπαντα με διαφορετικούς φυσικούς νόμους; Ο Καθηγητής Δημόπουλος αναζητά απαντήσεις σε μερικά από το πιο μεγάλα μυστήρια της φύσης. Γιατί είναι τόσο αδύναμη η βαρύτητα; Τα στοιχειώδη σωματίδια έχουν κάποια υπο-δομή; Υπάρχουν άλλες διαστάσεις; Μπορούμε να δημιουργήσουμε μαύρες τρύπες στο εργαστήριο;
Η έρευνα για τα στοιχειώδη σωματίδια μπαίνει σε μια νέα εντυπωσιακή εποχή στην οποία τα πειράματα στον επιταχυντή αδρονίων (LHC) στο CERN, σύντομα θα ρίξουν φως σε τέτοια ερωτήματα και θα οδηγήσουν σε καινούριες θεωρίες στη Φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων, αντικαθιστώντας το καθιερωμένο πρότυπο που είχε προταθεί πριν χρόνια. Οι δύο υποψήφιες θεωρίες που έχουν διατυπωθεί από τον Καθηγητή Δημόπουλο και τους συνεργάτες του είναι το «υπερσυμμετρικό καθιερωμένο πρότυπο» και οι «μεγάλες επιπλέον διαστάσεις» (βραβείο Sakurai 2006).
Για τον Σάββα Δημόπουλο, η δουλειά του θεωρητικού φυσικού προϋποθέτει φαντασία, η οποία είναι απαραίτητη για να διατυπώνει συνεχώς νέες υποθέσεις, τις οποίες θα δοκιμάσει στη συνέχεια για τη μαθηματική τους συνέπεια.
«Νομίζω πως αυτό που ξεχωρίζει έναν καλό επιστήμονα είναι η ικανότητα που έχει να “θυσιάζει” όσες ιδέες διαισθάνεται πως οδηγούν σε αδιέξοδο ή σε κάποιο τετριμμένο αποτέλεσμα. Εξάλλου, στην καλύτερη περίπτωση, μόλις το 1% από αυτές θα “επιζήσουν” στην πορεία» συμπληρώνει στην ίδια συνέντευξη.
[:en]Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ήρθε αργότερα στην Αθήνα λόγω των εθνικών εντάσεων στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και της δεκαετίας του 1960. ο Σάββας Δημόπουλος σπούδασε ως προπτυχιακός φοιτητής στο πανεπιστήμιο του Χιούστον. Πήγε στο πανεπιστήμιο του Σικάγου και έκανε επιστημονικές μελέτες κοντά στον Yoichiro Nambu για την διδακτορικής του διατριβή. Μετά από την ολοκλήρωση του Ph.D. του το 1979, πήγε για λίγο διάστημα στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια πρίν αναλάβει μια έδρα στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ το 1980. Κατά τη διάρκεια του 1981 και του 1982 εργάστηκε επίσης και με το πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν, το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, το Santa Barbara. Από το 1994 ως το 1997 εργάστηκε στο Κέντρο Πυρηνικών Μελετών και Ερευνών CERN.
Ο Σ. Δημόπουλος είναι γνωστός για την επιστημονική εργασία του και τις επιστημονικές θεωρίες που ανέπτυξε, οι οποίες εξετάζονται πειραματικά στον Επιταχυντή σωματιδίων. Η πιό γνωστή εργασία του ήταν περί του Minimal Supersymmetric Standard Model (MSSM) την οποία πρότεινε το 1981 από κοινού με τον Howard Georgi. Πρότεινε επίσης τη θεωρία των large extra dimensions μαζί με τον Nima Arkani-Hamed και τον Gia Dvali. Για την πρόταση αυτών των θεωριών και την εξέλιξη του τομέα της θεωρητικής φυσικής μορίων κέρδισε το βραβείο Sakurai το 2006.
Πρόσφατα, ανέλαβε έναν…ρόλο, ο οποίος είναι πολύ μακριά από τη φιλοσοφία του, αλλα τόσο κοντά στο αντικείμενο της επιστήμης του. Συμμετέχει μαζί με άλλους τέσσερις παγκοσμίως γνωστούς επιστήμονες, στο ντοκιμαντέρ «Πυρετός Σωματιδίων» (Particle Fever), με θέμα, τι άλλο; Την αγωνία της επιστήμης απέναντι στα μυστήρια της φύσης, με αφορμή βέβαια το πείραμα του CERN.[:]
