Η Ελληνική Εταιρεία για την Προστασία του Περιβάλλοντος και την Πολιτισμική Κληρονομιά (ΕΛΛΕΤ), στα πλαίσια της συμμετοχής της στον εορτασμό του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 και σε συνεργασία με τον πανευρωπαϊκό σύνδεσμο European Historic Houses Association, την οργάνωση που είναι αφιερωμένη στην προστασία, τη διατήρηση και την προώθηση της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής, πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, διοργανώνει τη συμμετοχή της Ελλάδας στην πανευρωπαϊκή γιορτή ευαισθητοποίησης «Private Heritage Week» (Εβδομάδα Eπισκέψιμων Αρχοντικών).

Η εθνική κληρονομιά διαμορφώνει την ταυτότητά και την καθημερινή ζωή των πολιτών της κάθε χώρας, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των πόλεων, των φυσικών τοπίων και των αρχαιολογικών χώρων της Ευρώπης. Συνεπώς, «το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018» (ΕΕΠΚ) στοχεύει στο να ενθαρρύνει περισσότερα άτομα να ανακαλύψουν και να ενστερνιστούν την πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης και να ενισχύσει την αίσθηση πως ανήκουν σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο. Το σύνθημα του ΕΕΠΚ είναι «Η κληρονομιά μας: όταν το παρελθόν συναντά το μέλλον».

Κάθε χρόνο για λίγες ημέρες, ιδιοκτήτες ιστορικών κατοικιών, ανά την ήπειρο, ανοίγουν τις πόρτες τους στο ευρύ κοινό για να βιώσουν εκ των έσω αυτό το σημαντικό κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς. Φέτος, ωστόσο, η σημασία αυτού του εγχειρήματος είναι ιδιαίτερη, καθώς το «Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς» έρχεται να θυμίσει τη σημασία του ευρύτερου πολιτιστικού κληροδοτήματος κι, εν προκειμένω, της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς μικρότερης κλίμακας.

Για πρώτη φορά, σε 13 πόλεις της Ελλάδας, ιδιοκτήτες 39 αισθητικά εξαίρετων αρχοντικών θα ανοίξουν τις πόρτες τους, μεταξύ 24 Μαΐου και 27 Μαΐου -τις ημερομηνίες δηλαδή που θα γίνει η ίδια δράση σε ολόκληρη την Ευρώπη- προσκαλώντας το ευρύ κοινό να τα επισκεφθεί και να γνωρίσει την πολιτιστική τους αξία.

Η αρχιτεκτονική κληρονομιά, μικρότερης κλίμακας, της Ελλάδας, είναι διαποτισμένη από τη μακριά ελληνική ιστορία και τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στις διάφορες περιοχές της χώρας, ενώ σε πολλές περιπτώσεις είναι αιτίες για την υπενθύμιση πως η υψηλή τέχνη και ποιότητα της λαϊκής και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, βρισκόταν σε συνεχή διάλογο με το τοπικό περιβάλλον και τις πολιτιστικές παραδόσεις. Έτσι, παρ’ όλο που τα περισσότερα αρχοντικά που συμμετέχουν σε αυτήν τη δράση ανήκουν σε ιδιώτες, ταυτόχρονα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογικής ταυτότητας της χώρας.

Στόχος της δράσης αυτής είναι η κοινή γνώμη να αφουγκραστεί καλύτερα την πολιτιστική και κοινωνική αξία αυτών των αρχοντικών και να κατανοήσει σε μεγαλύτερο βάθος τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ιστορικών σπιτιών στην Ελλάδα για τη διάσωση και τη συντήρησή τους.

Κάποια από τα ελληνικά αρχοντικά που συμμετέχουν είναι τα:

Αρχοντικό Κλεψύδρας 1, Αθήνα

Είναι ένα έντονο χρωματικά, αξιόλογο κτίριο κατοικίας, με κήπο και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της Πλάκας της περιόδου του πρώιμου νεοκλασικισμού (1830-1860), ενώ, σήμερα, το κτίριο στεγάζει υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. Βρίσκεται στη διεύθυνση Κλεψύδρας 1 & Λυσίου και είναι επισκέψιμο στις 25 Μαΐου από τις 10π.μ. έως τις 2μ.μ.

Αιγηνήτικο Αρχοντικό-Ξενοδοχείο, Αίγινα

Χτίστηκε, αρχικά το 1700, και επεκτάθηκε στις αρχές του 1900, ενώ ήταν η οικογενειακή κατοικία της Ζηνοβίας, η οποία αναφέρεται στο τραγούδι «Η βάρκα του καμπούρη Ανδρέα» των Θεοδωράκη και Βάρναλη. Σήμερα, λειτουργεί ως ξενοδοχείο, όμως το οικογενειακό σαλόνι με τις οροφογραφίες και τα κειμήλια έχει διατηρηθεί όπως ήταν παλιά. Βρίσκεται στη διεύθυνση Αγίου Νικολάου & Θωμαϊδος 1.

Αρχοντικό Δημοτικής Βιβλιοθήκης Άνω Πόλης, Θεσσαλονίκη

Πρόκειται για διπλή τριώροφη κατοικία, αξιόλογο δείγμα βαλκανικής αρχιτεκτονικής, με έντονα νεοκλασικά αρχιτεκτονικά στοιχεία στην πρόσοψη, η οποία χαρακτηρίζεται από απόλυτη συμμετρία. Οι δύο όροφοι προβάλλουν είτε ως σαχνισί είτε ως καμπυλόμορφες επιφάνειες και στηρίζονται σε φουρούσια, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1897-1905, ως κατοικία του Οθωμανού στρατιωτικού διοικητή Χιφζί Μπέη Καϊμακάμη και, έπειτα από τους Βαλκανικούς Πολέμους, πέρασε στην κατοχή της μουφτείας. Στην πυρκαγιά του 1917, στέγασε πυροπαθείς και, αργότερα, Θρακιώτες πρόσφυγες, ενώ κατά καιρούς φιλοξένησε και δημόσια σχολεία. Αγοράστηκε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και αποκαταστάθηκε το 1999. Σήμερα, στεγάζει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Άνω Πόλης. Βρίσκεται στη διεύθυνση Κρίσπου 7, Άνω Πόλη και είναι επισκέψιμο στις 25 Μαΐου από τις 11π.μ. έως τη 1μ.μ.

Αρχοντικά Βεργούλα, (Ξενοδοχείο & Εκθεσιακό Κέντρο), Καστοριά

Κοντά στη νότια παραλία της λίμνης, στέκονται τα δύο φρουριακά κτίσματα που ήταν οικοδομημένα στα μέσα του 19ου αιώνα. Το πρώτο χρησιμοποιείται σήμερα σαν ξενοδοχειακή μονάδα από ιδιώτη επιχειρηματία και το δεύτερο ανήκει στον Δήμο Καστοριάς και χρησιμοποιείται σαν εκθεσιακός χώρος, φιλοξενώντας διάφορες εκθεσιακές εκδηλώσεις επιπέδου. Και τα δύο κτίσματα είναι διατηρητέα και διατηρούν την αρχική τους αρχιτεκτονική μορφή. Βρίσκεται στη διεύθυνση Αϊδήτρας 12-14 και είναι επισκέψιμο στις 25, 26 και 27 Μαΐου από τις 11π.μ. έως τη 1μ.μ.

Μουσείο Καποδίστρια, Κέρκυρα

Το Μουσείο Καποδίστρια, που στεγάζεται στη θερινή κατοικία του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, χτίστηκε με το χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό παράδειγμα κερκυραϊκής εξοχικής αγροικίας, τον 18ο αιώνα, ενώ πήρε την τελική του μορφή, την περίοδο του μεσοπολέμου, σε μία ειδυλλιακή τοποθεσία λίγα χιλιόμετρα εκτός της πόλης της Κέρκυρας. Η Κουκουρίτσα, το 1995, κηρύχθηκε Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο, αφού η εξοχική επτανησιακή αρχοντική κατοικία και ο περιβάλλων χώρος δημιουργούν, ως σύνολο, μια σύνθεση απόλυτης αρμονίας φυσικού και ανθρωπογενούς κάλλους. Βρίσκεται στη διεύθυνση Κουκουρίτσα, Ευρωπούλοι και είναι επισκέψιμο στις 25, 26 και 27 Μαΐου από τις 10π.μ. έως τη 4μ.μ.

Αρχοντικό στο Πλωμάρι, Λέσβος

Είναι ένα αρχοντικό νεοκλασικής μορφολογίας με επιμελημένη κύρια όψη. Οι όροφοι είναι διακοσμημένοι με γύψινες οροφογραφίες. Βρίσκεται στις όχθες του Σεδούντα  και είναι επισκέψιμο στις 26 και 27 Μαΐου από τις 6μ.μ. έως τις 8μ.μ.

Πηγή: http://ellet.gr/private-heritage-week