Γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1933 στην περιοχή του Ζωγράφου. Αν και καταγόταν από τη γνωστή μανιάτικη οικογένεια των Μαυρομιχαλαίων, η οικογένειά της ήταν φτωχή. Η Χρύσα Βαρδέα σπούδασε Κοινωνική Πρόνοια στην Αθήνα όταν κάποιος Έλληνας κριτικός έπεισε την οικογένειά της να την στείλουν στο Παρίσι. Το 1953 βρίσκεται στη γαλλική πρωτεύουσα, όπου σπουδάζει στην Ακαδημία Γκραντ Σωμιέρ για ένα χρόνο.

Το 1954 αναχωρεί για την Αμερική και συνεχίζει τις σπουδές της στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια για άλλο ένα χρόνο. Από το 1957, εγκαθίσταται στη Νέα Υόρκη, οπού και δημιουργεί το εργαστήριό της. Η Times Square και τα φώτα της την επηρεάζουν έντονα, και η περιοχή, γίνεται πηγή έμπνευσης για εκείνη.

Παρά το ότι συχνά την ανέφεραν ως αμερικανίδα δημιουργός, εκείνη δεν έχανε την ευκαιρία να θυμίζει την ελληνική της καταγωγή. Γνωστή με το όνομα Χρύσα κατέχει το προνόμιο, έργα της να βρίσκονται σε διάφορα μουσεία, πινακοθήκες και συλλογές σε ολόκληρο τον κόσμο. Εργα, τα οποία είναι εμπνευσμένα από την ζωή των μεγάλων αστικών κέντρων.

Το βιογραφικό της είναι γεμάτο διακρίσεις. Το πρώτο της μεγάλο έργο, τα Κυκλαδικά Βιβλία, χαρακτηρίστηκαν από την κριτικό τέχνης Μπάρμπαρα Ρόουζ ως προάγγελος του Μινιμαλισμού. Η πρώτη της ατομική έκθεση πραγματοποιήθηκε το 1961 στη γκαλερί της Betty Parsons και την ίδια χρονιά στο μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Νέας Υόρκης.

Σε διάφορα έργα της εμπνευσμένα από την Times Square, την οποία συνδέει με το Βυζαντινή Αυτοκρατορία, χρησιμοποιούσε αλουμίνιο και φώτα νέον. Το έργο της Οι Πύλες της Times Square (Albright Knox Art Gallery), σύνθεση από ανοξείδωτο ατσάλι, πλέξιγκλας και φώτα νέον, αποτελεί την καλλιτεχνική κορύφωση της αλλά και ένα από τα πιο σημαντικά αμερικανικά γλυπτά. Στο έργο αυτό, που έχει την μορφή δύο μεγάλων «Α», χρησιμοποιεί φώτα νέον. Η χρήση γραμμάτων αλλά και νέον χαρακτηρίζουν, γενικά, τα έργα της.

Το 1967 κατασκευάζει το έργο Κλυταιμνήστρα, το οποίο σήμερα βρίσκεται έξω από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Είχε εκθέσει έργα της σε πάρα πολλά διάσημα μουσεία και γκαλερί στον κόσμο όπως το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (MoMA) στη Νέα Υόρκη, το Minneapolis’ Walker Art Center (1968), το Whitney (1972), το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Μόντρεαλ (1974), το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι(1979), στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα, στα Ινστιτούτα Σύγχρονης Τέχνης της Βοστώνης και του Λονδίνου και έχει συμμετάσχει σε διάφορες εκθέσεις όπως οι Μπιενάλε του Σάο Πάολο (1963,1969) και της Βενετίας (1972). Επίσης έχει γνωρίσει σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης που εκείνη την εποχή υπήρχαν στην Νέα Υόρκη.

Το έργο της Mott Street, επηρεασμένο από την Chinatown του Μανχάταν, βρίσκεται στον σταθμό Ευαγγελισμό του Μετρό της Αθήνας. Το 1992 επέστρεψε για πρώτη φορά στην Αθήνα μετά από τριάντα πέντε χρόνια, δημιουργώντας ένα εργαστήριο στον Νέο Κόσμο, αλλά μετά επέστρεψε ξανά στην Αμερική.

Η ίδια υποστηρίζει, πως “αν πετύχεις στη Νέα Υόρκη, μπορείς να πετύχεις παντού”. Το έχει αποδείξει άλλωστε…

Έφυγε από τη ζωή στις 23 Δεκεμβρίου 2013 στην Αθήνα.